Νέα μέτρα ύψους 24 δισ. ευρώ, μέχρι το 2015, αλλά και αναθεώρηση όλων των μέτρων που έχουν ληφθεί μέχρι τώρα, επιτάσσει η τρίτη επικαιροποίηση του μνημονίου, που δημοσιοποιήθηκε χθες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Την αύξηση των τιμολογίων του ηλεκτρικού ρεύματος ζητεί η Κομισιόν
Από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών παραδέχεται ότι «είμαστε στο χειρότερο σημείο», αλλά εκφράζει την προσδοκία ότι η Ελλάδα θα βγει από την ύφεση, με την εφαρμογή της ίδιας πολιτικής δημοσιονομικής και διαρθρωτικής προσαρμογής, στην οποία η κυβέρνηση θα επιμείνει, και με την ευρωπαϊκή λύση στο δημόσιο χρέος. Οι δύο αυτοί παράγοντες, σύμφωνα με τον υπουργό, θα συμβάλουν ώστε η χώρα να ανακτήσει την αξιοπιστία των αγορών.
Στην έκθεση της Κομισιόν, μετά τον έλεγχο του Φεβρουαρίου στην ελληνική οικονομία, ζητείται η αναθεώρηση όλων των μέτρων που έχουν ληφθεί μέχρι τώρα, προκειμένου να αποφευχθούν οι αποκλίσεις στο σκέλος των εσόδων, που καταγράφηκαν στους στόχους το 2010, ύψους 4,5 δισ. ευρώ, ενώ νέες αποκλίσεις ύψους 1,74 δισ. ευρώ βλέπει για το 2011 και ζητεί πρόσθετα μέτρα.
Συμπερασματικά, μέχρι και το 2015, θα απαιτηθούν επιπλέον μέτρα, ύψους 24 δισ. ευρώ, ποσό που αναλύεται σε:
- 1,74 δισ. ευρώ είναι τα νέα μέτρα που υποχρεούται να λάβει η κυβέρνηση το 2011, για να «προλάβει» ενδεχόμενες ισόποσες αποκλίσεις, που προβλέπει η τρόικα. Ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Παπακωνσταντίνου, είπε ότι τα μέτρα θα είναι στο διαρθρωτικό τομέα των δαπανών, αλλά δεν θα μειωθούν μισθοί και συντάξεις. Απέκλεισε το ενδεχόμενο να αφορούν στα έσοδα, παραδεχόμενος ότι οι αυξήσεις της φορολογίας το 2010 ήταν πολύ υψηλές και πλέον στόχος είναι τα νέα έσοδα να προέρχονται από την πάταξη της φοροδιαφυγής.
Ο υπουργός Οικονομικών παραδέχεται ότι «είμαστε στο χειρότερο σημείο», αλλά εκφράζει την προσδοκία ότι η Ελλάδα θα βγει από την ύφεση, με την εφαρμογή της ίδιας πολιτικής δημοσιονομικής και διαρθρωτικής προσαρμογής, στην οποία η κυβέρνηση θα επιμείνει.
- 19 δισ. ευρώ (8% του ΑΕΠ) θα κοστίσουν τα μέτρα της περιόδου 2012 - 2014, που θα περιλαμβάνονται στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, στόχος του οποίου είναι να διασφαλίσει τη μείωση του ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ ή σε 6 δισ. ευρώ το 2014. Ο κ. Παπακωνσταντίνου ανέφερε ότι η κυβέρνηση σε αυτό θα εντάξει και πρόσθετες εναλλακτικές παρεμβάσεις για την επίτευξη του απαιτούμενου ύψους προσαρμογής. Είναι παρεμβάσεις που θα περιγράφονται σε τομεακά σχέδια δράσης, που θα καλύπτουν δημόσιες επιχειρήσεις, άλλους δημόσιους Οργανισμούς, τη φορολογική μεταρρύθμιση, το μισθολόγιο του δημόσιου τομέα, τη δημόσια διοίκηση, την κοινωνική πολιτική, την υγεία, τις δημόσιες επενδύσεις, μία σειρά δηλαδή από επιμέρους τομείς. Εξηγώντας γιατί από το 5% του ΑΕΠ που προέβλεπε το μνημόνιο του Νοεμβρίου, διευρύνθηκε η προσαρμογή στο 8% του ΑΕΠ, ο υπουργός υποστήριξε ότι «για να μπορέσει κάποιος να μειώσει το έλλειμμα σε ένα συγκεκριμένο ποσοστό, πρέπει να κάνει παρεμβάσεις που υπερβαίνουν αυτό το ποσοστό», επειδή όπως είπε π.χ. πρέπει να καλυφτεί η ταχύτερη αύξηση των τόκων του δημόσιου χρέους, καθώς και άλλοι παράγοντες. Παραδέχτηκε επίσης το 8% είναι η συνολική παρέμβαση και είναι προφανές ότι στη διαμόρφωση του μεσοπρόθεσμου πλαισίου «θα ξαναδούμε και κάποια από αυτά», όπως άλλωστε απαιτεί και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
- 3 δισ. ευρώ θα είναι τουλάχιστον τα πρόσθετα μέτρα που θα απαιτηθούν το έτος 2015, ώστε το έλλειμμα του προϋπολογισμού από τα 6 δισ. ευρώ, το 2014, να μειωθεί σε 3 δισ. ευρώ, ή περίπου 1% του ΑΕΠ το 2015.
Στο ερώτημα αν με τον καταιγισμό των μέτρων υπάρχει διέξοδος για την οικονομία, δεδομένου ότι η ύφεση βαθαίνει και η αβεβαιότητα απειλεί νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ο κ. Παπακωνσταντίνου παραδέχτηκε ότι «αυτή τη στιγμή, και εγώ αντιλαμβάνομαι απολύτως την αγωνία των επιχειρήσεων, την αγωνία του κόσμου, είμαστε στο χειρότερο σημείο. Είμαστε στο μέσον της ύφεσης, είμαστε εκεί όπου πραγματικά καμιά φορά δυσκολεύεσαι να δεις πώς θα βγεις. Ομως, θα βγούμε. Θα βγούμε γιατί ο δρόμος που ακολουθούμε είναι ο δρόμος της σταθερότητας και ο δρόμος της συνέπειας, επαναλαμβάνω με πολύ μεγάλες θυσίες, τις οποίες έχουν αναλάβει οι Ελληνες πολίτες».
Ο ΥΠΟΙΚ επιτέθηκε στη Ν.Δ., επειδή δεν συμμετέχει στο διάλογο για το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πρόγραμμα, ενώ σχολιάζοντας την προχθεσινή απεργία είπε ότι ο καθένας έχει το ρόλο του. «Η κυβέρνηση επιχειρεί να εφαρμόσει με τη βοήθεια και τη στήριξη των Ελλήνων πολιτών ένα εξαιρετικά δύσκολο πρόγραμμα. Βεβαίως, ο καθένας, η κάθε κοινωνική ομάδα, εκφράζεται για την άποψή της, διαμαρτύρεται, συναινεί ή όχι. Αλλά η κυβέρνηση έχει τη νομιμοποίηση της ψήφου της λαϊκής και της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Αυτό σημαίνει ότι θα συνεχίσει την πολιτική που έχει επιλέξει, για να σώσει τη χώρα και θα τη συνεχίσει μέχρι το τέλος της θητείας της κι εκεί θα κριθεί από τον ελληνικό λαό».
Δημόσια περιουσία-χρέος
1,74 δισ. ευρώ είναι τα νέα μέτρα που υποχρεούται να λάβει η κυβέρνηση το 2011, για να «προλάβει» ενδεχόμενες ισόποσες αποκλίσεις που προβλέπει η τρόικα.
Στην έκθεση υπάρχει η προτροπή για τη δημιουργία ενιαία αρχής διαχείρισης της δημόσιας περιουσίας, ώστε να ασκείται άμεσος και ουσιαστικός έλεγχος του προγράμματος. Μάλιστα η υλοποίησή του αναδεικνύεται ως η πλέον ενδεδειγμένη λύση ώστε το δημόσιο χρέος να επανέλθει κάποια στιγμή σε επίπεδα κάτω από το 100% του ΑΕΠ.
Μάλιστα αναλύονται ακροθιγώς και τρία εναλλακτικά σενάρια σχετικά με τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους. Ειδικότερα:
Με βάση το πρώτο σενάριο, η αύξηση παραμένει αναιμική μην υπερβαίνοντας το 2% του ΑΕΠ και το πρωτογενές πλεόνασμα δεν υπερβαίνει το 3% του ΑΕΠ (επίπεδο που προβάλλεται για το 2013). Το σενάριο βασίζεται στην ανεπαρκή και ατελή φορολογική σταθεροποίηση των δομικών μεταρρυθμίσεων. Σε αυτήν την περίπτωση, οι εξελίξεις χρέους δεν είναι βιώσιμες αφού το ύψος του δημόσιου χρέους παραμένει πάνω από το 150% του ΑΕΠ μέχρι και το 2025.
Με βάση το δεύτερο σενάριο , η ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ μετά το 2014 είναι 3,5%, σχεδόν όπως προβλέπει το συντηρητικό σενάριο για το 2014 και μετά. Στο σενάριο 2, το κυβερνητικό χρέος είναι βιώσιμο, αν και θα παραμείνει πάνω από το 100% του ΑΕΠ μέχρι το 2025.
Το τρίτο σενάριο είναι το ευνοϊκότερο. Σε αυτό η κυβέρνηση προχωρά στις ιδιωτικοποιήσεις των 50 δισ. ευρώ και διατηρεί ένα πρωτογενές πλεόνασμα 5,5% από το 2014 και μετά. Το 2025 το δημόσιο χρέος, σύμφωνα με την επιτροπή, θα έχει αποκλιμακωθεί στο 80% του ΑΕΠ. Αν το σενάριο μέχρι το 2025 δεν περιείχε ιδιωτικοποιήσεις, για την ίδια μείωση του χρέους θα απαιτούνταν πρωτογενή πλεονάσματα 7,5% του ΑΕΠ, από το 2014 και μετά κάτι που δεν είναι ρεαλιστικό.
Μισθοί και επιδόματα
Σε ό,τι αφορά το νέο μισθολόγιο, θα υλοποιηθεί από τα υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών, στη βάση των δύο μελετών που θα υποβληθούν μέχρι τέλος Φεβρουαρίου από κοινή επιτροπή των δύο υπουργείων και ιδιωτικής εταιρείας. Στο πλαίσιο της μείωσης των δημοσίων υπαλλήλων, παγώνουν προσλήψεις ορισμένου χρόνου, με συμβάσεις έργου. Ο νόμος θα ψηφιστεί μέχρι τον Ιούνιο και θα εφαρμοστεί άμεσα, με τον οποίο θα μειώνεται το συνολικό μισθολογικό κόστος, αφού περικόπτονται επιδόματα των υψηλόμισθων υπαλλήλων.
Ταυτόχρονα, αναθεωρούνται οι προϋποθέσεις χορήγησης κοινωνικών επιδομάτων. Κοινή ομάδα των υπουργείων Οικονομικών, Εσωτερικών, υγείας και Εργασίας θα αναλάβει να προτείνει σχέδιο για πιο στοχευμένα, αποτελεσματικά και χωρίς αλληλοκαλύψεις κοινωνικά επιδόματα και πιθανότατα με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
Επίσης θα αναθεωρηθούν οι αμυντικές δαπάνες, ώστε να μειωθούν. Για φέτος θα αυξηθούν με την έννοια ότι θα καταβληθούν πληρωμές ύψους 800 εκατ. ευρώ, πέραν εκείνων που είχαν προβλεφθεί.
Δεν αρκεί η επιμήκυνση των δανείων της τρόικας
Στην προαγορά μέρους του δημόσιου χρέους προσβλέπει το υπουργείο Οικονομικών προκειμένου να υπάρξει ταχύτερη έξοδο στις αγορές, αλλά και ταχύτερη αποκλιμάκωση του δημόσιου χρέους.
Οπως είπε ο κ. Παπακωνσταντίνου, τον περασμένο μήνα υπήρξε κατ' αρχήν συμφωνία του Eurogroup για την επιμήκυνση των 110 δισ. ευρώ και την εναρμόνισή τους με την αντίστοιχη περίοδο αποπληρωμής των ιρλανδικών δανείων, που είναι περίπου δέκα με έντεκα χρόνια, με περίπου τεσσεράμισι χρόνια περίοδο χάριτος και πέντε χρόνια αποπληρωμής. Αυτό το οποίο απομένει είναι η επισημοποίηση αυτής της απόφασης και μία σειρά από χώρες έχουν ζητήσει αυτή η απόφαση να ενταχθεί μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο των αποφάσεων που θα παρθούν το Μάρτιο.
Δηλαδή, εξήγησε ο υπουργός, η επιμήκυνση θα ενταχθεί στο πακέτο των αποφάσεων που θα ληφθούν το Μάρτιο για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη.
Στο ερώτημα αν η επιμήκυνση αρκεί, ο υπουργός τη χαρακτήρισε «εξαιρετικά σημαντικό βήμα, γιατί διευκολύνει πάρα πολύ την περίοδο 2014-2015, όπου η ετήσια αποπληρωμή θα έφτανε στο ύψος των 60-70 δισεκατομμυρίων ευρώ, που είναι πραγματικά πάρα πολύ δύσκολη».
Ωστόσο σημείωσε ότι το αν θα αποδειχθεί αρκετή θα εξαρτηθεί και από το πώς θα το αντιμετωπίσουν οι αγορές και αν θα πειστούν ότι η Ελλάδα θα εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, βάζοντας στο τραπέζι ζητήματα, όπως είναι η βελτίωση των όρων δανεισμού, αλλά και η δυνατότητα μέσω του ευρωπαϊκού μηχανισμού ή με άλλο τρόπο να υπάρξει μία διαχείριση του δημόσιου χρέους, όπως για παράδειγμα το ζήτημα της δυνατότητας επαναγοράς κάποιου μέρους του.
Πρόσθεσε επίσης ότι «έχουμε ακόμη πολύ δρόμο μπροστά μας μέχρι να παρθούν οι οριστικές αποφάσεις».
Μεταρρυθμίσεις στο εργασιακό καθεστώς, στην υγεία, στην ενέργεια
Η Κομισιόν επιμένει στην εξάπλωση του θεσμού των επιχειρηματικών συμβάσεων σε όσο το δυνατόν περισσότερους τομείς του ιδιωτικού τομέα. Μάλιστα εκτιμά ότι το μέτρο μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη μείωση των μισθών αν συνδυαστεί και με το διευθυντικό δικαίωμα το οποίο, όπως τονίζεται, θα βοηθήσει ώστε οι μισθοί να αντικατοπτρίζουν την παραγωγικότητα εργασίας. Σχολιάζοντας το νόμο του υπουργείου Εργασίας τονίζεται ότι υπάρχουν ακόμη περιορισμοί στην εφαρμογή του μέτρου, η οποία απαιτεί μια σειρά από συμφωνίες και την έγκριση δημόσιου συμβουλίου για την εφαρμογή του μέτρου. Χαιρετίζει επίσης την υιοθέτηση της αναμόρφωσης του Οργανισμού διαιτησίας αλλά και των υπόλοιπων πρωτοβουλιών που έχει ήδη δρομολογήσει η κυβέρνηση. Στην πορεία της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης η Επιτροπή ζητεί την επιτάχυνση της αναλογιστικής μελέτης για τις επικουρικές συντάξεις, οι οποίες θα ανοίξουν ως θέμα μέσα στο χρόνο, αλλά και την αναμόρφωση του νόμου για τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα.
Η μείωση των δαπανών υγείας και περίθαλψης από το 8% του ΑΕΠ που είναι σήμερα στο 6% του ΑΕΠ, που είναι ο κοινοτικός μέσος όρος, είναι το βασικό ζητούμενο της έκθεσης για τη μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας.
Στο κείμενο υπενθυμίζεται η υποχρέωση για συνολική μείωση των δαπανών κατά 2,4 δισ. ευρώ φέτος (περίπου 1% του ΑΕΠ), πράγμα που σημαίνει ότι και τα επόμενα χρόνια θα πρέπει να επιτευχθούν περικοπές άλλων 2,2 με 2,6 δισ. ευρώ. Τονίζεται επίσης ότι θα πρέπει να επιταχυνθεί η μηχανογράφηση των νοσοκομείων αλλά και η σύνδεσή τους με τις κεντρικές υπηρεσίες του ΥΠΟΙΚ ώστε να υπάρχει συνεχής έλεγχος των οικονομικών τους.
Ενέργεια
Την αύξηση των τιμολογίων του ηλεκτρικού ρεύματος ζητεί η Κομισιόν σε μια προσπάθεια να εναρμονιστούν οι πολύ χαμηλές τιμές λιανικής με τις πολύ υψηλές τιμές χονδρικής για την ηλεκτρική ενέργεια.
Χαιρετίζει πάντως τη θέσπιση του κοινωνικού τιμολογίου για τους οικονομικά ασθενέστερους συμπολίτες που υιοθετήθηκε πρόσφατα από τη ΔΕΗ. Στο κείμενό της η Κομισιόν επανέρχεται στο θέμα της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, με το σχέδιο από το ΥΠΕΚΑ να πρέπει να παρουσιαστεί μέχρι και τα μέσα Μαρτίου. Μέσα σε αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνονται το άνοιγμα της αγοράς λιγνίτη και στους ιδιώτες, και η δημιουργία ρυθμιστικής αρχής για τα υδροηλεκτρικά έργα.
Νέα Δημοκρατία: Παραίτηση του ΥΠΟΙΚ
Θέμα παραίτησης του ΥΠΟΙΚ έθεσε ο εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας, Γιάννης Μιχελάκης.
Θέμα παραίτησης του υπουργού Οικονομικών, Γιώργου Παπακωνσταντίνου, έθεσε εκ νέου χθες η Νέα Δημοκρατία κάνοντας λόγο για αποτυχημένη πολιτική.
Οπως δήλωσε χθες σε ανακοίνωσή του ο εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας, Γιάννης Μιχελάκης, «το Μάιο του 2010, σε συνέντευξή του στο τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ, ο κ. Γ. Παπακωνσταντίνου έλεγε κατά λέξη: ''Θεωρώ ότι θα κριθούμε όλοι μας από την υλοποίηση αυτού του πακέτου. Και εγώ πρώτος. Αν χρειαστεί να πάρουμε μέτρα, θα σημαίνει ότι εγώ έχω αποτύχει, γιατί δεν έχω καταφέρει να συγκρατήσω τις δαπάνες, να αυξήσω τα έσοδα και να δρομολογήσω μια σειρά από διαρθρωτικές αλλαγές''. Σήμερα, ο κ. Γ. Παπακωνσταντίνου προαναγγέλλει νέα μέτρα, που είναι έξι φορές οι περικοπές σε μισθούς και συντάξεις, που έγιναν το 2010. Κάνει όσα -κατά τη δική του δήλωση- αποτελούν απόδειξη αποτυχίας. Μετά από αυτό, τι σκοπεύει ο ίδιος να πράξει; Μπορεί και παραμένει ακόμη στη θέση του;»
Το ΚΚΕ
Σε σχόλιο του γραφείου Τύπου του ΚΚΕ τονίζεται ότι η έκθεση της Κομισιόν αποδεικνύει ότι η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί: Στην παραπέρα δραστική μείωση των μισθών, την «απελευθέρωση της αγοράς εργασίας», δηλαδή γενίκευση της προσωρινής - ελαστικής εργασίας, την ακόμα μεγαλύτερη περικοπή των δαπανών στην Υγεία και στις εναπομείνασες κοινωνικές δαπάνες, για νέα αντιασφαλιστικά μέτρα, νέα φορολογικά βάρη, ξεπούλημα δημόσιου πλούτου και νέες ιδιωτικοποιήσεις και απολύσεις.
Ο ΣΥΡΙΖΑ
Ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, σχολιάζοντας τη συνέντευξη Τύπου του υπ. Οικονομικών, Γ. Παπακωνσταντίνου, για το μνημόνιο-4, δήλωσε ότι το μνημόνιο-4 που παρουσίασε σήμερα ο Γ. Παπακωνσταντίνου αντιπροσωπεύει τη χαριστική βολή στην οικονομία και τον ελληνικό λαό!
Η ΔΗ.ΣΥ.
Η πρόεδρος του κινήματος Δημοκρατική Συμμαχία, Ντόρα Μπακογιάννη, μετά την ανακοίνωση της έκθεσης της Κομισιόν, δήλωσε ότι όπως προκύπτει, τα ελλείμματα δεν έχουν μειωθεί. Αντί η κυβέρνηση να ψάχνει πώς θα τα μειώσει, όχι πλέον με οριζόντιες περικοπές επί δικαίων και αδίκων, αλλά σε συγκεκριμένους τομείς με μείωση του κράτους, παλινωδεί και κάνει μισές δουλειές στις διαρθρωτικές αλλαγές.