Η συνθήκη της Λισαβόνας τίθεται από σήμερα 1η Δεκεμβρίου σε ισχύ, με την ανάληψη των καθηκόντων του πρώτου προέδρου της ΕΕ, του Βέλγου Χέρμαν Βαν Ρόμπεϊ και της υπουργού Εξωτερικών της ΕΕ, της Βρετανίδας Κάθριν Αστον.
Η συνθήκη που καταρτίστηκε για τη βελτίωση της λειτουργίας της ΕΕ και της ισχυρότερης θέσης της στα διεθνή πράγματα θα δώσει στην ΕΕ «τα απαραίτητα εργαλεία για να αντιμετωπίσει τις μελλοντικές προκλήσεις και να ανταποκριθεί στις ανάγκες των πολιτών της», δήλωσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Χοσέ Μανουέλ Μπαρόζο σε ανακοίνωσή του.
«Η ΕΕ θα διαθέτει στο εξής περισσότερα εφόδια προκειμένου να ανταποκριθεί στις προσδοκίες για την επίλυση θεμάτων όπως οι τομείς της ενέργειας, της κλιματικής αλλαγής, της μετανάστευσης, της διασυνοριακής εγκληματικότητας. Θα είναι επίσης σε θέση να μιλά με δυνατή φωνή στη διεθνή σκηνή», τόνισε ο Μπαρόζο.
Βασική καινοτομία της Συνθήκης της Λισαβόνας είναι η δημιουργία της θέσης του μόνιμου προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (του οργάνου στο οποίο μετέχουν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των χωρών-μελών) την οποία αναλαμβάνει ο 62χρονος Βέλγος Ρόμπεϊ για τουλάχιστον δυόμισι χρόνια.
Η Βρετανίδα Κάθριν Αστον, 53 ετών, αναλαμβάνει σήμερα τη θέση της Ύπατης Εκπροσώπου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ. Αντικαθιστά τον Ισπανό Χαβιέρ Σολάνα, ο οποίος παρέμεινε επί 10 χρόνια επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας. Η βαρόνη Αστον θα διαθέτει σε σχέση με τον προκάτοχό της ενισχυμένα προνόμια και μια αμιγώς διπλωματική υπηρεσία δύναμης αρκετών χιλιάδων υπαλλήλων.
Μια σύντομη τελετή που διοργανώνεται από την πορτογαλική κυβέρνηση και τη σουηδική προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα λάβει χώρα απόψε στην πορτογαλική πρωτεύουσα για να εορταστεί η έναρξη της ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας.
Εν τω μεταξύ, ο πρώτος μόνιμος πρόεδρος της ΕΕ, Χέρμαν Βαν Ρόμπεϊ, μερικές ημέρες πριν από η Σύνοδο Κορφής για το κλίμα στην Κοπεγχάγη, προειδοποίησε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αποφασισμένη να διαδραματίσει έναν «ρόλο υποκινητή» στο θέμα της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής, αλλά αυτό «δεν είναι αρκετό».
«Όσον αφορά το κλίμα, η ΕΕ είναι αποφασισμένη να συνεχίσει να διαδραματίζει έναν ρόλο υποκινητή, έναν ρόλο εποικοδομητικό, ο οποίος μπορεί να οδηγήσει σε μια φιλόδοξη παγκόσμια συμφωνία» στην Κοπεγχάγη, δήλωσε ο Ρόμπεϊ σε δημοσιογράφους στο Μιλάνο, έχοντας δίπλα του τον ιταλό πρωθυπουργό Σίλβιο Μπερλουσκόνι.
«Όμως η δράση της ΕΕ δεν αρκεί, θα πρέπει και άλλες πλευρές να συμβάλουν στην επιτυχία της διάσκεψης» στην Κοπεγχάγη, προσέθεσε.
Όσον αφορά την προεδρία του στην ΕΕ, ο Ρόμπεϊ σημείωσε ότι θέλει να λάβει υπόψη του «τις ευαισθησίες του καθενός» προκειμένου η θητεία του να έχει «αποτελέσματα για όλους».
«Είναι σημαντικό για μένα να μιλάω με τους συναδέλφους μου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και να δημιουργώ στενές και προσωπικές σχέσεις μαζί τους (...) Είναι σημαντικό για μένα να λαμβάνω υπόψη τα συμφέροντα και τις ευαισθησίες του καθενός», σημείωσε ο Ρόμπεϊ.
«Προτίθεμαι να ακούω τον καθένα προσεκτικά και να δρω έτσι ώστε η εργασία μας να έχει αποτελέσματα για όλους», κατέληξε.