Το «πράσινο φως» για τη χορήγηση της δεύτερη δόσης των δανείων από τις χώρες της ευρωζώνης στην Ελλάδα έδωσε σήμερα Πέμπτη η Κομισιόν, εκτιμώντας πως η Αθήνα εκπληρώνει τις απαραίτητες προϋποθέσεις.
Από την πλευρά του ο αρμόδιος Επίτροπος Όλι Ρεν αναγνώρισε ότι «κατά το πρώτο εξάμηνο του 2010 η Ελλάδα κατόρθωσε να εξυγιάνει σε εντυπωσιακό βαθμό τα δημόσια οικονομικά της και σημείωσε ταχεία πρόοδο σε μεγάλες διαθρωτικές μεταρρυθμίσεις».
Ωστόσο, όπως επισημαίνει, «παρά τη σημαντική πρόοδο, δεν έχουν εκλείψει οι προκλήσεις και οι κίνδυνοι. Η κυριότερη άμεση πρόκληση είναι η διασφάλιση επαρκούς ρευστότητας και χρηματοοικονομικής σταθερότητας στον τραπεζικό τομέα.
Ταυτόχρονα πρέπει να επιταχυνθεί το πρόγραμμα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ώστε να αποδεσμευτεί το τεράστιο δυναμικό αύξησης της οικονομικής μεγέθυνσης».
Στις 19 Αυγούστου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αξιολόγησε τα μέτρα που έλαβε η Ελλάδα για να συμμορφωθεί προς την απόφαση του Συμβουλίου της 10ης Μαΐου 2010 ώστε να διορθωθεί η κατάσταση υπερβολικού ελλείμματος. Η Επιτροπή δημοσίευσε παράλληλα έκθεση στο πλαίσιο του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής, το οποίο χρηματοδοτείται από τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο
Η Κομισιόν εκτιμά ότι το συνολικά θετικό αποτέλεσμα της εκτίμησης της συμμόρφωσης προλειαίνει το έδαφος για την εκταμίευση της δεύτερης δόσης δανείων και πιστεύει ότι τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ θα εγκρίνουν και καταβάλουν τη δεύτερη αυτή δόση.
Όπως μεταξύ άλλων επισημαίνεται, οι δημοσιονομικές εξελίξεις το πρώτο εξάμηνο του 2010 υπήρξαν θετικές, καθώς το έλλειμμα μειώθηκε κατά 46%, ταχύτερα από τον προγραμματισμό. Οι συνολικές δημόσιες δαπάνες μειώθηκαν κατά 16,9% σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2009, γεγονός που -όπως σημειώνεται- αντικατοπτρίζει περικοπές, τόσο στις πρωτογενείς δαπάνες (συμπεριλαμβανομένων των μισθών στον δημόσιο τομέα), όσο και στις κεφαλαιουχικές.
Ο δημοσιονομικός στόχος, όμως, διατρέχει ορισμένους κινδύνους, υπογραμμίζει η Κομισιόν και εξηγεί: Τα συνολικά ταμειακά έσοδα αυξήθηκαν το πρώτο εξάμηνο κατά 5,9%, ποσοστό πολύ χαμηλότερο από τον ετήσιο στόχο αύξησης κατά 15,6%, παρά τη μεγαλύτερη από την αναμενόμενη ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ, λόγω του πληθωρισμού που διαμορφώθηκε σε επίπεδα υψηλότερα από τα προσδοκώμενα και της σχετικά μεγάλης βαρύτητας της φορολογίας στη σύνθεση της οικονομικής ανάπτυξης.
Επίσης, σύμφωνα με την Κομισιόν, πρόσθετους κινδύνους για τον στόχο εγκυμονούν η συσσώρευση ληξιπρόθεσμων οφειλών, οι έως τώρα χαμηλές οικονομικές επιδόσεις των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και των ασφαλιστικών ταμείων, καθώς και η κάλυψη, κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους, της πτώσης των δαπανών.
Αν χρειαστεί, υπογραμμίζεται, θα ληφθούν διορθωτικά μέτρα ώστε να αποφευχθεί κάθε ολίσθηση στην εκτέλεση του προϋπολογισμού κατά το δεύτερο εξάμηνο.
Εξάλλου, η Κομισιόν αναγνωρίζει ότι συντελέστηκε σημαντική πρόοδος στο πεδίο των διαρθρωτικών φορολογικών μεταρρυθμίσεων. Η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος και της δημόσιας διοίκησης προχώρησε ταχύτερα από το χρονοδιάγραμμα, διαπιστώνετται και εκτιμάται ότι με τις παραμετρικές αλλαγές που επήλθαν στο συνταξιοδοτικό σύστημα θα βελτιωθεί σημαντικά η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά του.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, ενδέχεται να χρειαστούν ορισμένα ακόμη μέτρα το 2011, ανάλογα με τις επικείμενες μακροπρόθεσμες προβλέψεις. Στα υπόλοιπα πεδία όπου σημειώθηκε πρόοδος συγκαταλέγονται η κατάρτιση του νέου θεμελιώδους νόμου για τον προϋπολογισμό, τα μέτρα για την πάταξη της φοροδιαφυγής, η απογραφή των δημοσίων υπαλλήλων και τα βήματα προόδου προς τη σύσταση της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών για τους μισθούς στον δημόσιο τομέα. Σε κάθε περίπτωση ζητείται εντατικοποίηση των προσπαθειών για τη βελτίωση της συγκέντρωσης και της επεξεργασίας των στοιχείων που είναι απαραίτητα για τον δημοσιονομικό έλεγχο.
Πέραν των δημοσιονομικών ζητημάτων, σημαντική πρόοδος σημειώθηκε επίσης όσον αφορά το φιλόδοξο πρόγραμμα ευρύτερων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, σημειώνει η Επιτροπή, επισημαίνοντας πως θεσπίστηκαν νωρίτερα απ’ ό,τι προέβλεπε το χρονοδιάγραμμα τολμηρές νομοθετικές διατάξεις για την αγορά εργασίας, χάρη στις οποίες θα ενισχυθεί η προσαρμοστικότητα της οικονομίας. Άλλες μεταρρυθμίσεις που πρόκειται να υλοποιηθούν νωρίτερα αφορούν τις μεταφορές, όπου έχει σημειωθεί ήδη σημαντική πρόοδος στην απελευθέρωση των οδικών μεταφορών, και την ενέργεια. Δρομολογήθηκαν μεταρρυθμίσεις του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, μέτρα για την ταχύτερη απορρόφηση των κονδυλίων των διαρθρωτικών ταμείων και του ταμείου συνοχής, καθώς και η κατάρτιση οριζόντιας νομοθεσίας για την εφαρμογή της οδηγίας περί υπηρεσιών. Εκκρεμούν προκλήσεις που αφορούν το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, την κατάργηση κανονιστικών ρυθμίσεων, την άρση των φραγμών στην ανάπτυξη του τουρισμού και το λιανεμπόριο. Πρέπει να επισπευσθεί η ιδιωτικοποίηση και αναδιάρθρωση κρατικών επιχειρήσεων, ιδίως στους τομείς των σιδηροδρομικών μεταφορών και της ενέργειας.
Συστάθηκε το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και εντάθηκε η εποπτεία των τραπεζών από την Τράπεζα της Ελλάδος. Προκειμένου να διασφαλιστεί επαρκής ρευστότητα στον τραπεζικό τομέα προβλέπεται η θέσπιση νομοθεσίας για νέα σειρά ομολόγων με εγγύηση του Δημοσίου, ύψους 25 δισ. ευρώ.
Η αξιολόγηση της συμμόρφωσης που διενεργήθηκε από την Επιτροπή θα συζητηθεί στις συνόδους του Συμβουλίου Eurogroup και ECOFIN της 7ης Σεπτεμβρίου.