«Κι έτσι εδώ σε ξαναβρίσκω, Αλέξη...»

Ο σκηνοθέτης Γεράσιμος Ρήγας έχει μάθει απ' έξω και ανακατωτά τη διαδρομή Αθήνα-Αμφισσα. Είναι το καθημερινό του δρομολόγιο από τον Ιανουάριο, όταν ξεκίνησε η δίκη για τον φόνο του 15χρονου Αλέξη Γρηγορόπουλου. Ο λόγος που την παρακολουθεί είναι κινηματογραφικός. Δεν ετοιμάζει ντοκιμαντέρ για την ίδια τη δίκη. Αλλά μια ταινία κινουμένων σχεδίων με φόντο τις μαζικές δεκεμβριανές εξεγέρσεις, που συντάραξαν την Αθήνα πριν από ενάμιση χρόνο, πυροδοτήθηκαν από τον θάνατο του εφήβου.

Κι αν η επιλογή του κόμικς σάς φαίνεται παράδοξη για ένα θέμα πολιτικό, που έχει στον πυρήνα του την τραγική προσωπική ιστορία του Αλέξη Γρηγορόπουλου, υπάρχουν δύο τρανταχτά επιχειρήματα που συνηγορούν υπέρ της απόφασης του Γεράσιμου Ρήγα να ακολουθήσει τον δρόμο των κινουμένων σχεδίων. Το «Βαλς με τον Μπασίρ» του Αρι Φόλμαν, για τις σφαγές των άμαχων Παλαιστινίων, και το αυτοβιογραφικό «Περσέπολις» της Μαριάν Σατραπί, που διηγήθηκε με χιούμορ τις εμπειρίες της από το Ιράν, είναι δύο εξαιρετικές ταινίες που αποδεικνύουν ότι τα κινούμενα σχέδια μπορούν να γίνουν μάθημα τόσο πολιτισμού όσο και Ιστορίας.

Δεν είναι μόνον η πρώτη φορά που ο Γεράσιμος Ρήγας θα κάνει μια ταινία κόμικς, αφού οι δύο προηγούμενές του, οι «Συνήθειες», που σκιαγραφούν την καθημερινότητα στην Κρατική Σχολή Χορού και θα κυκλοφορήσουν σύντομα σε dvd από τη Feelgood Entertainment, και «Πάρβας, άγονη γραμμή», είναι δύο κλασικά ντοκιμαντέρ: θα είναι και η πρώτη ελληνική μεγάλου μήκους ταινία κινουμένων σχεδίων. Το εγχείρημα είναι δύσκολο και δαπανηρό. Ο Γεράσιμος Ρήγας έχει όμως στήσει τη δυναμική ομάδα του, που αποτελείται από τους δύο παιδικούς του φίλους: τον Χάρη Χατζηιωάννου, με τον οποίο συνυπογράφουν το σενάριο, ο οποίος είναι διδάκτωρ Φιλοσοφίας, και τον Βλαδίμηρο Λεβίδη, ο οποίος έχει αναλάβει το καλλιτεχνικό κομμάτι και τον σχεδιασμό των κόμικς και θα συνεργαστεί με τον Παναγιώτη Ράππα της εταιρείας «Time Lapse».

Η ταινία, που είναι προς το παρόν άτιτλη, βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο. Παρ' όλα αυτά, ο Γεράσιμος Ρήγας μάς συστήνει αυτό που οραματίζεται:

ΤΟ ΘΕΜΑ

«Πρωταγωνιστής είναι ο Αλέξης Γρηγορόπουλος. Πώς θα τον παρουσιάσουμε; Οπως ήταν: ένας έφηβος 15 χρονώ. Ενα από τα πρώτα καρέ δείχνει τον Αλέξη να κάθεται στην ταράτσα μιας πολυκατοικίας, ενώ οι κεντρικοί δρόμοι της Αθήνας έχουν ήδη αρχίσει να φλέγονται. Υπάρχει ένα εύρημα: ο Αλέξης παρακολουθεί όσα συνέβησαν μετά τον θάνατό του. Αν και είναι αναγνωρίσιμη η πολιτικο-κοινωνική διάσταση, αυτό που με ενδιαφέρει είναι η ανθρώπινη πλευρά. Δηλαδή, το κομμάτι της ιστορίας που έχει σχέση με τον βίαιο θάνατο ενός ανθρώπου και όσα αυτό συνεπάγεται. Κεντρικό θέμα, η αλήθεια, το ψέμα, η μνήμη, η κατάχρηση εξουσίας, η συνείδηση, η απουσία συνείδησης. Τελικά η ευτυχία ή η δυστυχία έχει σχέση με τη συνείδηση. Εχει φυσικά πολλά στοιχεία μυθοπλασίας. Οσο για το σε ποια μαρτυρία θα στηριχτούμε, αυτό αποτελεί και το βασικό κομμάτι της ταινίας».

ΓΙΑΤΙ ΚΟΜΙΚΣ

«Η ζωγραφική επιτρέπει μια φρέσκια ματιά πάνω σ' ένα τόσο σημαντικό γεγονός, το οποίο βιώσαμε όλοι, ο καθένας με τον δικό του τρόπο. Καθώς η ταινία θα κινείται από το φυσικό στο μεταφυσικό, η ζωγραφική είναι ένας ιδανικός τρόπος να αποδοθεί η ιστορία. Η αίσθησή μου είναι ότι τα χρώματα της Αθήνας εκείνη την ημέρα ήταν κάπως... Τα κινούμενα σχέδια σου δίνουν την ελευθερία να πεις την ιστορία με όποιον τρόπο θέλεις. Η ουσία της εικόνας είναι ο λόγος. Πίσω από αυτή, διακρίνεις συναισθήματα: λύπη, φόβο, αγωνία, δάκρυα».

Η ΔΙΚΗ

«Το θεωρούσα απαραίτητο να παρακολουθήσω συστηματικά τη δίκη. Το αποτέλεσμά της, ωστόσο, δεν θα επηρεάσει ιδιαίτερα το σενάριο. Ηταν η πιο διδακτική εμπειρία της ζωής μου, αν κι επίπονη. Είδα από κοντά τη σημασία που έχει να προσπαθείς να είσαι ειλικρινής στη ζωή σου και πώς ο φόβος και η έλλειψη γνώσης μπορούν να σε οδηγήσουν σε λανθασμένες αποφάσεις. Πρόσφατα ρώτησε η πρόεδρος του δικαστηρίου τον κατηγορούμενο Κορκονέα, "Τι θα αλλάζατε, αν μπορούσατε να αλλάξετε κάτι;". Και αυτός απάντησε: "Το αυτονόητο. Δεν θα γύρναγα πίσω" και έτσι θα είχε αποφευχθεί ο φόνος. Ισως πια το αυτονόητο να είναι δύσκολο στη σημερινή Ελλάδα».

ΤΙ ΜΕ ΣΟΚΑΡΕ

«Οσο παρακολουθούσα τη δίκη σκεφτόμουν αυτό που είχε πει ο Οσκαρ Ουάιλντ, ότι το χειρότερο πράγμα που μπορεί να σου συμβεί -χειρότερο και απ' τον θάνατο- είναι η φυλακή. Δεν εννοούσε την πραγματική φυλακή, αλλά τη φυλακή της συνείδησης. Η συνείδηση είναι τόσο δυνατή, που μπορεί να σε συνθλίψει».

ΘΑ ΕΧΟΥΜΕ ΒΟΗΘΕΙΑ

από τους γονείς τού Αλέξη Γρηγορόπουλου. «Η αλήθεια είναι ότι χρειαζόμαστε πολλές πληροφορίες. Νομίζω ότι όταν τελειώσει η δίκη, θα συμβάλουν οι γονείς του. Δεν θέλουμε να αφήσουμε τους ανθρώπους που εμπλέκονται να επηρεάσουν το σενάριο, γιατί είναι συναισθηματικά φορτισμένοι. Η ελπίδα μας είναι να καταφέρουμε να κάνουμε μια ταινία που να έχει χρησιμότητα στους θεατές και στην κοινωνία».

ΚΟΣΤΟΣ

«Υπολογίζω ότι θα στοιχίσει περίπου 1 εκατομμύριο ευρώ. Θα καταθέσουμε το σενάριο και θα αναζητήσουμε χορηγούς. Πάντως δεν είναι μια ταινία όπου ένας άνθρωπος δουλεύει μόνος του. Είναι μια ομαδική δουλειά. Γι' αυτό και θα χρειαστούμε κι άλλους συνεργάτες, π.χ. φοιτητές της Σχολής Καλών Τεχνών. Είναι μια ευκαιρία για ανθρώπους που έχουν ταλέντο και φαντασία να σχεδιάσουν την πόλη τους. Μπορεί να πρόκειται βέβαια για μια Αθήνα σε ακραία κατάσταση, αλλά δεν παύει να είναι η πόλη μας».

ΕΚΕΙΝΗ ΤΗ ΝΥΧΤΑ

«Ηταν ένα περίεργο Σαββατόβραδο: ενώ έριχνε ψιλόβροχο, είχε ζέστη και ο κόσμος καθόταν έξω, στις καφετέριες. Στρίβοντας με τη μηχανή στη γωνία Σόλωνος και Εμμανουήλ Μπενάκη αντίκρισα την εξής εικόνα: μια ομάδα ανθρώπων έτρεχε κρατώντας καδρόνια και τους καταδίωκαν αστυνομικοί. Γύρω στις 11.30 μ.μ. συνάντησα μια κοπέλα, η οποία μου είπε ότι σκότωσαν ένα παιδί... Η Αθήνα άρχισε να αδειάζει και να πέφτουν δακρυγόνα...». *