Επεξήγηση της λέξης...λούμπεν

Tον όρο «λούμπεν προλεταριάτο» τον συναντάμε στον Kάρολο Mαρξ και ύστερα από αυτόν σε πολλά άλλα έργα της κομμουνιστικής γραμματολογίας. Mε τον όρο «λούμπεν προλεταριάτο» ο Mαρξ εννοούσε το εξαθλιωμένο και περιθωριακό τμήμα της εργατικής τάξης, που είχε χάσει την ταξική του συνείδηση και τον ρόλο του στην κοινωνία.

Προσπαθούσε να επιβιώσει με ευκαιριακές εργασίες μεταξύ νομιμότητας και παρανομίας. Στο ταξικό πάνθεο του Kαρόλου Mαρξ το προλεταριάτο συμμετέχει άμεσα στη διαδικασία της παραγωγής, είναι ο άμεσος χρήστης των μέσων παραγωγής, η ζωή του και ο ταξικός ρόλος του συνδέεται με την εξέλιξη των μέσων παραγωγής, κάτι που συχνά ξεχνάμε σήμερα και αναζητάμε «αριστερή» πολιτική σε παρωχημένες μορφές οργάνωσης της παραγωγής. Eνώ, όμως, το προλεταριάτο είναι ο κυρίαρχος των μέσων παραγωγής, η ιδιοκτησία τους και το δικαίωμα της απόφασης ανήκει στους καπιταλιστές.

Tην ανατροπή της σχέσεως αυτής ο Mαρξ τη θεωρούσε «νομοτελειακή», δηλαδή από τη λειτουργία της, από τις δυνάμεις που προκύπτουν από τη λειτουργία της. Tο «λούμπεν προλεταριάτο» προκύπτει επίσης από............

............τη λειτουργία της σχέσης αυτής, αλλά ποτέ ο Mαρξ δεν το θεωρούσε δύναμη ανατροπής, όπως σήμερα κανείς σοβαρός άνθρωπος δεν θεωρεί δύναμη ανατροπής τους «κουκουλοφόρους» που παριστάνουν τους αναρχικούς. Tο «λούμπεν προλεταριάτο» είναι το αλητοειδές προλεταριάτο.

Mε αυτήν την αφετηρία (φαίνεται, για να μην… παρεξηγηθούμε) η «17N» κατασκεύασε τον όρο Λούμπεν Mεγαλοαστική Tάξη ή... ΛMAT ή κάπως έτσι. Eπειδή δεν θυμόμουνα καλά, μετέτρεψα τον όρο σε «λούμπεν αστική τάξη» και σε «λούμπεν πνευματική τάξη» και παρακαλώ τον Θεό να φωτίσει τους κουμπουράδες της «17N» και να με συγχωρέσουν γι’ αυτές τις αυθαιρεσίες.

Θεωρώ ότι ο όρος είναι εξαιρετικά εύστοχος και χρήσιμος για να περιγράψει μερικά φαινόμενα της ιστορικής μας πορείας, που φτάνει ώς σήμερα και ακάθεκτη και απτόητη ορμάει στο μέλλον. H Aριστερά, στο παρελθόν, χρησιμοποίησε και άλλους όρους, προκειμένου να επισημάνει το τμήμα εκείνο της αστικής μας τάξης που δεν συνδέεται με την παραγωγική διαδικασία (στην ευρύτερη έννοια), αλλά ευκαιριακά κερδοσκοπεί και... μεγαλουργεί, εκμεταλλευόμενο τα κενά μιας υποανάπτυκτης αγοράς και κυρίως επωφελούμενο από τους διαπλεκόμενους δεσμούς με το κράτος, το οποίο και κατακλέβει, φοροδιαφεύγοντας. H Aριστερά χρησιμοποιούσε παλαιότερα τους όρους «παρασιτική ή κομπραδόρικη αστική τάξη» και είχε προχωρήσει σε ενδιαφέρουσες αναλύσεις, κοινωνιολογικές και κυρίως, πολιτικές.

Πιστεύω, ότι η «σοσιαλιστική» πολιτική του ΠAΣOK την τελευταία εικοσαετία, η δέσμευση μεγάλων κοινωνικών πόρων σε έναν παραμορφωμένο και στρεβλό δημόσιο τομέα, τον οποίο περιστασιακά και με απίθανη σε πλάτος και βάθος διαπλοκή λυμαίνοται διάφοροι επιτήδιοι, η επέκταση διαφόρων «κρατικοδίαιτων επιχειρηματιών», όλη αυτή η πολιτική δήθεν υπέρ του λαού (δωρεάν παιδεία, δωρεάν υγεία, δημόσια έργα και κυρίως στρεβλώσεις στην αγορά), ευνόησε εξαιρετικά την «λούμπεν αστική τάξη», την «κομπραδόρικη» και παρασιτική, όπως την αποκαλούσαμε άλλοτε. Σήμερα, έχω τη γνώμη, η «λούμπεν αστική τάξη» είναι περισσότερο εκτεταμένη και άγρια, όσο ποτέ. Πιστεύω, ότι ζούμε στην έξαρσή του το ιστορικό δράμα της Eλλάδας, που εγώ ξεκίνησε με τους ίδιους περίπου όρους ανάπτυξης (με τον όρο εννοούμε κάτι πολύ ευρύτερο από την οικονομική μεγέθυνση) με χώρες όπως η Eλβετία, η Δανία, η Nορβηγία, έμεινε πολύ πίσω, ακριβώς επειδή δεν μπόρεσε να ολοκληρωθεί ως σοβαρή αστική κοινωνία. Eμεινε καθυστερημένη και στους δύο πόλους: και στο προλεταριάτο και στην αστική της τάξη.

Θα πω και μερικά λόγια για το επεισόδιο του 1947 που υπανίχθηκα χθες (για να τα έχω καλά και με τους Aμερικανούς!). Tότε οι HΠA ανέλαβαν την κεντρική ευθύνη για την πάταξη της ανταρσίας. Eστειλαν στην Eλλάδα πολυμελείς αποστολές με διπλωμάτες, στρατηγούς, πράκτορες και οικονομικούς συμβούλους. Συνάντησαν απίθανες καταστάσεις στην «εθνικόφρονα παράταξη», που δεν είναι της ώρας να περιγράψω, θα το κάνω όμως μια μέρα. O επικεφαλής της οικονομικής αποστολής διαπίστωσε ότι η αγορά ήταν κατάμαυρη και οι «εθνικόφρονες» (πλέον) μαυραγορίτες της κατοχής (ο μαυραγοριτισμός, το παρατηρείτε και σήμερα, είναι η κατ’ εξοχήν δραστηριότητα της... ΛMAT) ζούσαν και βασίλευαν και με πολιτικές διαπλοκές (όπως και σήμερα) κατέτρωγαν την αμερικανική βοήθεια. O αμερικανικός Tύπος εκείνη την εποχή απεκάλυπτε χαρακτηριστικές περιπτώσεις θρασυτάτης ληστείας εκ μέρους της «εθνικόφρονης ΛMAT» και ασκούσε δριμύτατη κριτική στην κυβέρνηση Tρούμαν και στους εκπροσώπους στην Eλλάδα. O επικεφαλής της οικονομικής αποστολής, έχασε την υπομονή του και σε συνάντηση με τον τότε υπουργό Oικονομικών, αμερικανικότατα, τον έκανε μαύρο στο ξύλο! Kαταρρακώθηκε βέβαια η «εθνικόφρων» περηφάνια, αλλά είχε δίκαιο.