Υψηλότερα επιτόκια καταθέσεων άρχισαν να προσφέρουν τελευταία οι τράπεζες, αναζητώντας τη «χαμένη» ρευστότητα των 25 δισ. ευρώ, που προήλθε από τη μείωση των καταθέσεων νοικοκυριών και επιχειρήσεων μέσα σε ένα οκτάμηνο, εξαιτίας της φυγής κεφαλαίων στο εξωτερικό, αλλά και το ότι ένα μεγάλο μέρος από τις αποταμιεύσεις χρησιμοποιείται για την αποπληρωμή άμεσων αναγκών επιχειρήσεων και νοικοκυριών.
Από τα 237,9 δισ. ευρώ, που ήταν το σύνολο των καταθέσεων από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις τον περασμένο Δεκέμβριο, έπεσε τον Αύγουστο στα 213 δισ., γεγονός που ανάγκασε τις τράπεζες να προσφέρουν το τελευταίο διάστημα υψηλές αποδόσεις για τις καταθέσεις προθεσμίας.
Eτσι, από 0,11% έως 3% που ήταν το επιτόκιο για ποσά κατάθεσης 20 και 50 χιλιάδων ευρώ και διάρκεια από 3 έως 12 μήνες, σήμερα προσφέρονται επιτόκια έως 4,80%. Για μεγαλύτερες καταθέσεις το επιτόκιο διαμορφώνεται πάνω από 5% και με περιθώριο διαπραγμάτευσης, ενώ για κατάθεση 9 μηνών, όπου πριν προσφέρονταν επιτόκια από 0,45% έως 2,60%, η αύξηση πλησίασε τις 2,15 μονάδες, καθώς έφτασε το 4,75%. Το ύψος του επιτοκίου είναι συνάρτηση του ποσού κατάθεσης αλλά και του χρόνου που μένουν «κλειστά», ενώ διαφέρει από τράπεζα σε τράπεζα, ανάλογα με το μέγεθος του πιστωτικού ιδρύματος και την ανάγκη της για ρευστότητα.
Το εντυπωσιακό είναι ότι πολλές τράπεζες το τελευταίο διάστημα εγκατέλειψαν την πολιτική των χαμηλών επιτοκίων που είχαν αποφασίσει για καταθέσεις ταμιευτηρίου και προθεσμίας και αύξησαν θεαματικά τις αποδόσεις που προσφέρουν στους καταθέτες, ενώ αύξησαν ισόποσα και τα επιτόκια στα επιχειρηματικά δάνεια. Ετσι ανακοίνωσαν αύξηση του επιτοκίου προθεσμίας από 2,61% σε 4,6% για κατάθεση 3 μηνών και ποσά από 20 έως 50 χιλιάδες ευρώ, ενώ άλλη τράπεζα τα ανέβασε σε 4,80% για μεγαλύτερη διάρκεια (12 μήνες).
Σήμερα οι τράπεζες δίνουν επιτόκια στις προθεσμιακές καταθέσεις που φτάνουν στο 4,80% για ποσά 5.000 έως 50.000 ευρώ 12μηνης διάρκειας, επιτόκιο πάρα πολύ υψηλό σε σχέση με αυτά που ίσχυαν πριν από έναν χρόνο και περίπου εφάμιλλα με αυτά που έδιναν οι τράπεζες στο ξεκίνημα της κρίσης το 2008.
Αναγκαία εξέλιξη
Σημειώνεται ότι η τάση πριν από περίπου 3 μήνες ήταν να αποκλιμακωθούν. Τότε οι τραπεζίτες υποστήριζαν πως πρέπει αν μειωθούν τα επιτόκια, ώστε να είναι πιο λογικά και συμβατά με της Ευρώπης.
Μάλιστα, χαρακτήριζαν αναγκαία την εξέλιξη αυτή, ώστε να μπορέσει να μεταφερθεί αυτή η μείωση και στα επιτόκια δανεισμού.
Τραπεζικά στελέχη προειδοποιούν ότι η βαθιά ύφεση της οικονομίας έχει συμβάλει στη συνεχή μείωση των καταθέσεων, καθώς οι πολίτες ουσιαστικά χρησιμοποιούν τις καταθέσεις τους στις τράπεζες, ώστε να καταβάλουν τους φόρους ή να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους. Αλλωστε, σύμφωνα με τα στοιχεία των τραπεζών, το μέσο νοικοκυριό έχει αυξήσει κατά 30% τη χρήση του καταθετικού λογαριασμού σε σχέση με το παρελθόν.
Αν και τα στοιχεία του Αυγούστου δείχνουν σταθεροποίηση, αν επιβεβαιωθεί η αρνητική εκτίμηση για επιπλέον απώλειες καταθέσεων 10 δισ. ευρώ, οι τραπεζίτες προειδοποιούν για έλλειψη ρευστότητας και συστημικό πρόβλημα στον κλάδο και για να αποφευχθούν οι καταρρεύσεις τραπεζών, θα οδηγηθούν ορισμένες σε κρατικοποίηση. Υποστηρίζουν, επίσης, ότι η κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών είναι απόλυτα ικανοποιητική, τονίζοντας ότι δεν θα προκύψει πρόβλημα για τους μικροκαταθέτες, καθώς στη χειρότερη περίπτωση το κράτος εγγυάται τις καταθέσεις τους.