Το ελληνικό κράτος έχει υπογράψει μια δανειακή σύμβαση βάσει της οποίας θα δανεισθεί 110 δισεκατομμύρια προκειμένου να μπορεί να πληρώνει μισθούς, συντάξεις, τα παλαιότερα αστρονομικά του χρέη και μερικές βασικές υπηρεσίες. Αν για κάποιον λόγο η σημερινή, ή και η επόμενη, κυβέρνηση τρελαθούν τελείως και θελήσουν να καταργήσουν ολικώς ή μερικώς το Μνημόνιο, ο μόνος άλλος δρόμος είναι αυτός της χρεοκοπίας και της επιστροφής στη δραχμή. Αλλος δρόμος σήμερα δεν υπάρχει, και ούτε αναμένεται να ανακαλυφθεί.
Το Μνημόνιο συμπεριλαμβάνει πολλά επώδυνα, ίσως και άδικα μέτρα. Υπάρχουν όμως δεκάδες διατάξεις του που θα έπρεπε να έχουν ψηφισθεί εδώ και χρόνια από τη Βουλή, ανεξαρτήτως ΔΝΤ ή Ε.Ε. Οι κυβερνήτες μας, όμως, δεν τόλμησαν να το κάνουν και στο τέλος, όταν βουλιάξαμε στο χρέος και την ανυποληψία, ήλθαν οι δανειστές μας και μας φόρεσαν ένα «ζουρλομανδύα» που είναι ταυτόχρονα και σωσίβιο και μας είπαν «έτσι θα το κάνετε και με αυτές τις προθεσμίες». Ποιος λογικός άνθρωπος μπορεί να έχει αντίρρηση στο ενιαίο μισθολόγιο ώστε να ξέρει το κράτος τι πληρώνει σε ποιον, στην αναδιάρθρωση των φορολογικών μηχανισμών, στην τομή στο ασφαλιστικό, κ.λπ.;
Δυστυχώς, υπάρχουν πολλοί λογικοί άνθρωποι με εξουσία που βλέπουν μόνο το στενό πολιτικό και προσωπικό τους συμφέρον και γι’ αυτό αντιστέκονται με σθένος σε κάθε μεταρρύθμιση που απορρέει από το Μνημόνιο. Δεν θέλουν να δυσαρεστήσουν τους πελάτες–ψηφοφόρους τους ούτε, βεβαίως, και να υποστούν την μήνιν ισχυρών και συχνά βίαιων συντεχνιών. Γι’ αυτό εκτός από τον πρωθυπουργό, τον αντιπρόεδρο και 2 - 3 υπουργούς (με βασικό τον κ. Παπακωνσταντίνου) η υπόλοιπη κυβέρνηση λειτουργεί σαν να βρισκόμαστε στο 1985. Πολλοί υπουργοί πιστεύουν ακόμη ότι «λεφτά υπάρχουν» για να ταΐζουν τις μαύρες τρύπες τύπου ΤΡΑΜ και ΟΣΕ, ενώ διορίζουν ό,τι πιο παλαιοκομματικό υλικό υπάρχει στις διοικήσεις νοσοκομείων και διαφόρων υπηρεσιών.
Εχουμε, λοιπόν, απέναντι στο Μνημόνιο όλο το βαθύ ΠΑΣΟΚ, τους συνδικαλιστές του και κάτι παραπάνω από τα 2/3 του υπουργικού συμβουλίου. Επίσης, απέναντι βρίσκεται ένα μεγάλο κομμάτι της δημόσιας διοίκησης, καθώς τα στελέχη της είναι θυμωμένα με τις περικοπές των αποδοχών τους και θέλουν να κρύψουν ό,τι μπορούν από την κακοδιαχείριση του τομέα τους. Και, βεβαίως, επίσης απέναντι στο Μνημόνιο βρίσκονται ένα σημαντικό τμήμα της Δικαιοσύνης, η μεγάλη πλειοψηφία των ηγεσιών συλλόγων και συνδικάτων και η Ν.Δ. μαζί με την Αριστερά.
Εχει, συνεπώς, ελπίδες να πετύχει αυτή η προσπάθεια; Αν η κυβέρνηση περάσει τον κάβο της ψήφισης του εργασιακού και του ασφαλιστικού, ο επόμενος δύσκολος κάβος θα έλθει το φθινόπωρο. Τότε είναι εξαιρετικά πιθανό, ο κ. Παπακωνσταντίνου και η τρόικα να ανακαλύψουν πως οι δαπάνες δεν μπορούν να μειωθούν άλλο παρά μόνο αν αρχίσουν οι απολύσεις και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Ο ΟΣΕ, οι δήμοι, οι «αναπτυξιακές εταιρείες» τους κ.ά. δεν θα μπορούν να δανειστούν, ούτε να πάρουν εγγυήσεις του Δημοσίου. Ο ιδιωτικός τομέας θα βρίσκεται στο πιο κρίσιμο σημείο όπου οι επιχειρηματίες θα αποφασίσουν αν κάτι έχει αλλάξει στο κλίμα ή αν πρέπει να αρχίσουν τις δραστικές απολύσεις και τις περικοπές.
Με τα σημερινά δεδομένα, η κυβέρνηση θα βρεθεί μπροστά σε πολύ δύσκολες αποφάσεις. Τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι πολύ καλύτερα, αν το μεγαλύτερο κομμάτι της κυβέρνησης και του ΠΑΣΟΚ δεν θεωρούσαν πως «τι μας νοιάζει εμάς το Μνημόνιο, δουλειά του Παπανδρέου και του Παπακωνσταντίνου είναι να το εφαρμόσουν». Η άρνηση και ο ευτελής λαϊκισμός είναι πάντοτε οι εύκολες λύσεις για έναν πολιτικό. Μόνο που αυτή τη φορά δεν θα διασώσουν κανέναν γιατί το κοινωνικό και πολιτικό τσουνάμι που θα ακολουθήσει μια χρεοκοπία θα σαρώσει πρώτα αυτούς που δεν θέλουν να το βλέπουν να έρχεται. Και, προφανώς, θα αναδείξει εκείνους τους λίγους που με εργασιομανή αφοσίωση τύπου Χρυσοχοΐδη θέλουν να αφήσουν έργο πίσω τους.