Τρίτη 11 Ιανουαρίου 2011

Να πωλήσει το κράτος

Τι πρέπει να κάνει κάποιος, όταν δεν μπορεί να συντηρήσει την οικογένειά του; Να πουλήσει τα άψυχα: χρυσαφικά, έπιπλα, χωράφια. Μπορεί όμως τα πράγματα να είναι κάπως δυσκολότερα. Να «φύγουν», για παράδειγμα, μαζί με τα περιουσιακά στοιχεία, και όσοι τα δουλεύουν. Ποιος όμως θα βρεθεί να αγοράσει δημόσιες επιχειρήσεις μαζί με το προσωπικό τους; Πιθανότατα, κανείς!

Θέλει όμως η σημερινή κυβέρνηση να «πουλήσει κράτος»; Τίποτε παρόμοιο δεν υπήρχε στις προθέσεις του ΠΑΣΟΚ, παρά μόνον τώρα. Πράγματι, στο έβδομο κεφάλαιο του προϋπολογισμού, σημειώνεται: «Η διαχείριση της περιουσίας του Δημοσίου μέσω ιδιωτικοποιήσεων και μετοχοποιήσεων θα αποδώσουν περίπου ένα δισ. ευρώ κάθε έτος στο διάστημα 2011-2013».

Είναι προφανές ότι οι συντάκτες δεν είχαν καμία αίσθηση επείγοντος. Ούτε όμως αίσθηση των ζημιών, του χρέους, της αδυναμίας εσόδων και, τελικώς, της παντελούς απουσίας εναλλακτικών λύσεων.

Η Ελλάδα χρειάζεται ένα εξαιρετικά φιλόδοξο και δυναμικό πρόγραμμα μείωσης του κράτους. Αυτό που έκανε με τον ΟΤΕ στη διάρκεια 15 ετών, πρέπει να γίνει στο πολλαπλάσιο, στα επόμενα τρία ή πέντε χρόνια. Κάποιοι σκέφτονται πως δεν είναι σκόπιμο να πουλήσει τώρα το κράτος, γιατί οι τιμές, στο Χρηματιστήριο, είναι... χαμηλές! Καλύτερα, λένε, να κρατήσει τις συμμετοχές και να εισπράττει μερίσματα!

Το κράτος πρέπει να πουλήσει όλες τις επιχειρήσεις και οργανισμούς, για τους οποίους μπορεί να υπάρχει έστω και μικρό ενδιαφέρον στον ιδιωτικό τομέα. Ακόμη και με συμβολικές τιμές, αφού θα απαλλαγεί από το κόστος λειτουργίας, το οποίο είναι εξαιρετικά υψηλό. Επιχειρήσεις όπως η Τραινοσέ, η ΕΑΒ/ΕΒΟ, η ΛΑΡΚΟ, η Ζάχαρη και η Δωδώνη, για να πάρουμε διαφορετικά μεταξύ τους παραδείγματα, δεν έχουν καμία θέση στην κρατική διαχείριση.

Ακόμη και η αναδιοργάνωση της ΔΕΗ, σε μικρότερα τμήματα, θα μπορούσε να οδηγήσει σε άμεση συνεργασία με διεθνή και ελληνικά επιχειρηματικά συμφέροντα. Πρέπει επίσης να πουλήσει την εναπομένουσα συμμετοχή του στον ΟΤΕ και την Εθνική Τράπεζα, καθώς και ολόκληρο το πακέτο που θα δημιουργηθεί όταν θα έχει ολοκληρωθεί το σχέδιο Πανταλάκη για τη συνένωση των τραπεζικών του συμμετοχών γύρω από το δίπολο Αγροτικής και Ταμιευτηρίου.

Το κράτος πρέπει άμεσα να ιδιωτικοποιήσει, με μισθώσεις μακράς διάρκειας, όλα τα αεροδρόμια, λιμάνια και αυτοκινητοδρόμους. Υπάρχοντα, υπό κατασκευή και σχεδιαζόμενα. Οι συμβάσεις παραχώρησης πρέπει να γενικευθούν κατά προτεραιότητα, με διαφάνεια, διαρκή δημόσιο έλεγχο και συγκεκριμένα προγράμματα νέων επενδύσεων. Η ανικανότητα του Δημοσίου να εισπράξει έστω και μερικά ευρώ από την Εγνατία, λόγω της καθυστέρησης των διοδίων, η καταλήστευση της δημόσιας περιουσίας δίπλα από το μεγαλεπήβολο αυτό έργο, αφού δεν υπάρχουν αποθήκες, εργοστάσια, ούτε καν βενζινάδικα, είναι χαρακτηριστική.

Το ίδιο ισχύει και με τις συλλογικές υποδομές, όπως είναι τα απορρίμματα και οι υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, όπως είναι η ύδρευση. Ας επιχειρήσουν όσοι αμφισβητούν τα αποτελέσματα της, έτσι κι αλλιώς υποχρεωτικής, συνεργασίας δημόσιου συμφέροντος με τις ικανότητες ιδιωτών, αν θα είχαν γίνει, σε ποιον χρόνο και με ποιο κόστος, έργα όπως το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος» και η Γέφυρα Τρικούπη. Εύκολο, όταν εξυπηρετείται το στενό ιδιωτικό μου συμφέρον, είναι να ζητώ την κατάργηση των διοδίων. Δύσκολα όμως βάζουμε το χέρι στην τσέπη όταν πρέπει να πληρώσουμε τους φόρους, που αναλογούν σε όλα τούτα.

Ακόμη κι όλα τούτα όμως, δεν αρκούν. Το κράτος πρέπει να μεταβιβάσει μεγάλα τμήματα υποδομής και λειτουργίας και σε άλλους κρίσιμους τομείς. Υγεία, ασφάλιση, εκπαίδευση, ακόμη και δημόσια τάξη προσφέρονται εξίσου για οικονομική συνεργασία, ανάθεση υπηρεσιών και μεταβίβαση δραστηριοτήτων. Ισως, τελικά, χρειάζονται δύο πράγματα: ένας Εθνικός Οργανισμός Αποκρατικοποίησης και ένα Εθνικό Μνημόνιο Ανάπτυξης. Οπως άλλωστε χρειάζονται δύο (μεγάλα κόμματα) για να ξαναμπεί η χώρα μας στον χορό της αυτοσυντηρούμενης ανάπτυξης.