Ώρα δύσκολων πολιτικών αποφάσεων και επώδυνων κοινωνικών μέτρων σηματοδοτούν η έλευση της τρόικας για τις πιο σκληρές διαπραγματεύσεις του 2010 και η απόφαση της Eurostat αναφορικά με το εύρος των αναθεωρήσεων του ελλείμματος και του χρέους.
Οι επικεφαλής του τριμερούς ελεγκτικού κλιμακίου ήδη είχαν την πρώτη τους συνάντηση με τον υπουργό Οικονομικών Γιώργο Παπακωνσταντίνου, από τον οποίο ζήτησαν αλλαγές στις ΔΕΚO με απολύσεις και μειώσεις μισθών, εξοικονόμηση 1,5 με 2 δισεκατομμυρίων ευρώ στο χώρο της Υγείας και των Ασφαλιστικών Ταμείων, «μαχαίρι» 500 εκατομμυρίων ευρώ στους Δήμους και αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις.
Όλα αυτά, την ώρα που η Eurostat ανακοίνωνε τα προς τα πάνω αναθεωρημένα στοιχεία του ελληνικού ελλείμματος για την περίοδο 2006-2009. Συγκεκριμένα, το 2009 το έλλειμμα έφθασε στο 15,4% του ΑΕΠ και το δημόσιο χρέος στο 126,8% του ΑΕΠ. Η αναθεώρηση είναι της τάξεως του +1,8% για το έλλειμμα και του +11,7% για το χρέος.
Στην ανακοίνωσή της, η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία αναφέρει ότι «αίρει τις επιφυλάξεις της για την Ελλάδα, όπως αυτές αναφέρονται σο δελτίο Τύπου της 22ας Απριλίου», γεγονός που χαιρέτισε μέσω της σχετικής του ανακοίνωση το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών.
«Η Eurostat και η ΕΛΣΤΑΤ έχουν εξετάσει όλα τα θέματα που παρέμεναν ανοιχτά μετά και τις τελευταίες μεθοδολογικές επιθεωρήσεις», σημειώνει η κοινοτική στατιστική υπηρεσία.
Πλέον, με τις νέες αναθεωρήσεις η Ελλάδα έχει το υψηλότερο έλλειμμα για το 2009, τόσο στους «27» της ΕΕ όσο και στους «16» της Ευρωζώνης. Τα επιμέρους στοιχεία που εξηγούν πώς και από ποιους τομείς επιβαρύνθηκε το έλλειμμα και το χρέος την προηγούμενη τετραετία θα ανακοινωθούν στις 22 Νοεμβρίου.
Σε ό,τι αφορά τα δημοσιονομικά μεγέθη των κρατών-μελών της ΕΕ για το 2009, επισημαίνεται ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα των «27» ανέρχεται σε 6,8% του κοινοτικού ΑΕΠ, έναντι 2,3% το 2008. Στις 16 χώρες της ευρωζώνης το δημοσιονομικό έλλειμμα ανέρχεται στο 6,3% του κοινοτικού ΑΕΠ, έναντι 2% το 2008. Το δημόσιο χρέος στους «27», αυξήθηκε από 61,8% το 2008 σε 74% το 2009 και στην ευρωζώνη από 69,8% σε 79,2%.
Το υψηλότερο δημοσιονομικό έλλειμμα το 2009 στην ΕΕ, παρατηρείται στην Ελλάδα (15,4%) και ακολουθούν η Ιρλανδία (14,4%), η Μεγάλη Βρετανία (11,4%), η Ισπανία (11,1%), η Λετονία (10,2%) και η Πορτογαλία (9,3%). Τα χαμηλότερα ελλείμματα σημειώθηκαν στο Λουξεμβούργο (0,7%), στη Σουηδία (0,9%) και στην Εσθονία (1,7%). Σημειώνεται, επίσης, ότι κανένα κράτος-μέλος δεν είχε πλεόνασμα το 2009.
Σε ό,τι αφορά το χρέος, υψηλότερα ποσοστά το 2009 καταγράφηκαν στην Ελλάδα (126,8%), στην Ιταλία (116%), στο Βέλγιο (96,2%), στην Ουγγαρία (78,4%), στη Γαλλία (78,1%) και στην Πορτογαλία (76,1%).
Ικανοποίηση από Βρυξέλλες
Την ικανοποίησή τους εξέφρασαν οι Βρυξέλλες για το γεγονός ότι μετά από πολλά χρόνια η Eurostat επικύρωσε απολύτως τα ελληνικά δημοσιονομικά στοιχεία, ενώ σε ό,τι αφορά τη νέα «τρύπα» που δημιουργήθηκε συνεπεία της προς τα άνω αναθεώρησης του ελλείμματος και του χρέους, εμφανίστηκαν καθησυχαστικές, επισημαίνοντας ότι τα χρονικά όρια για την κάλυψη αυτής της τρύπας είναι μεταξύ των θεμάτων που συζητά η τρόικα με τις ελληνικές αρχές στην Αθήνα.
Ερωτηθείς αν η επιπλέον δημοσιονομική προσπάθεια θα πρέπει να πραγματοποιηθεί εντός του 2011 ή σε διάστημα τριετίας, ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Αμαντέο Αλταφάζ απέφυγε να τοποθετηθεί, λέγοντας ότι είναι μεταξύ των θεμάτων που διαπραγματεύεται η τρόικα με τις ελληνικές αρχές. Ο κ. Αλταφάζ υπενθύμισε ότι εκπρόσωποι της τρόικας βρίσκονται ήδη στην Αθήνα, προκειμένου να αξιολογήσουν, όπως κάθε τρίμηνο, την εφαρμογή του Προγράμματος Σταθερότητας της ελληνικής οικονομίας, σημειώνοντας ότι βάσει αυτής της αξιολόγησης θα αποφασιστεί η εκταμίευση της τρίτης δόσης των δανείων προς την Ελλάδα.
Σε ό,τι αφορά το 2010, ο εκπρόσωπος της Επιτροπής υπενθύμισε ότι ο στόχος ήταν το δημοσιονομικό έλλειμμα να μειωθεί κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες, σε σχέση με το 2009. Ο στόχος αυτός όχι μόνο έχει εκπληρωθεί αλλά και έχει ξεπεραστεί.
«Αίρονται οι αστερίσκοι»
Εξάλλου, κληθείς να σχολιάσει τα στοιχεία για το ελληνικό έλλειμμα και χρέος που αναθεωρήθηκαν προς τα πάνω από τη Eurostat, o κ. Αλταφάζ τόνισε ότι αυτή τη φορά οι εκτιμήσεις της Eυρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας είναι χωρίς επιφυλάξεις και πως «μια για πάντα τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν είναι αξιόπιστα και διαφανή».
«Πρόκειται, συνέχισε, για μια πολύ σημαντική εξέλιξη, καθώς είναι η πρώτη φορά, ύστερα από πέντε ή έξι χρόνια, που τα ελληνικά στατιστικά στοιχεία δεν συνοδεύονται από αστερίσκους και επιφυλάξεις».
Σύμφωνα με τον ίδιο, τα ελληνικά στοιχεία υπολογίστηκαν βάσει των λογιστικών προτύπων της Eurostat, είναι αξιόπιστα και τα επικυρώνει όχι μόνο η Eurostat, αλλά όλοι οι Ευρωπαίοι εταίροι. «Η εξέλιξη αυτή είναι σημαντική για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών στην ελληνική οικονομία», ανέφερε ο κ. Αλταφάζ, τονίζοντας ότι η Ελλάδα έχει εκπληρώσει όλες τις δεσμεύσεις της και βρίσκεται στο σωστό δρόμο.
Κοστάνσιο: «Πιθανή η λήψη νέων μέτρων»
Την ανάγκη διατήρησης των στόχων δημοσιονομικής προσαρμογής από την Ελλάδα κατά το 2011, δεδομένης της αναθεώρησης των στοιχείων περί ελλείμματος και χρέους από την Eurostat, προτάσσει ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Βίτορ Κονστάνσιο, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε στη Βιέννη.
«Υπάρχουν δύο ζητήματα (σ.σ. σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα). Αφ’ ενός, τα φετινά αποτελέσματα οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι το έλλειμμα του 2009 έχει αναθεωρηθεί ανοδικά. Πρόκειται για ένα αυτόματο αποτέλεσμα που καθιστά δυσχερέστερη την επίτευξη του στόχου που είχε τεθεί αρχικά για το έλλειμμα (σ.σ. πριν την αναθεώρηση της Eurostat). Ακόμη και η πολιτική που εφαρμόστηκε ήταν εντελώς ευθυγραμμισμένη με την επίτευξη του στόχου μείωσης του ελλείμματος, τελικά αυτό θα ήταν υψηλότερο, δεδομένου ότι η αφετηρία ήταν χειρότερη από ότι είχε προβλεφθεί».
«Αυτό που είναι σημαντικό και πραγματικά περιμένουμε ότι η Ελλάδα θα συμμορφωθεί, είναι να διατηρηθεί ο ίδιος στόχος (σ.σ. μείωσης του ελλείμματος) για τον επόμενο χρόνο, κάτι που μπορεί να απαιτήσει τη λήψη πρόσθετων μέτρων, τα οποία ενδεχομένως δεν είχαν αρχικά προβλεφθεί».
«Παρά το ό,τι έγινε φέτος, ο στόχος για τον επόμενο χρόνο πρέπει να διατηρηθεί. Οι απαραίτητες πολιτικές πρέπει να προσαρμοστούν ώστε να διατηρηθεί ο ίδιος στόχος», σημείωσε ο κ. Κονστάνσιο.