Xρονικό διάστημα τεσσάρων ετών θα απαιτηθεί, υπό τις τρέχουσες συνθήκες, για να απορροφηθεί το απόθεμα των κατοικιών που παραμένει αδιάθετο στην Ελλάδα και που σε αξία εκτιμάται σε 36 δισ. ευρώ, που ισοδυναμεί με το 15% του ΑΕΠ!
Eκθεση που έχει υποβληθεί προς το Yπουργείο Οικονομικών και άλλους θεσμικούς φορείς επισημαίνει ότι παρά τη συνεχή μείωση των τιμών, που η Τράπεζα της Ελλάδος υπολογίζει σε 3,75% για το πρώτο εξάμηνο του 2010, οι πωλήσεις πάσης φύσεως ακινήτων σε ολόκληρη τη χώρα δεν θα υπερβούν για την τρέχουσα χρήση τις 40.000, όταν το υπάρχον απόθεμα υπερβαίνει τις 160.000 μονάδες.
Από τα ακίνητα αυτά το 60% είναι στην ευρύτερη περιφέρεια της πρωτεύουσας και αφορά κυρίως κατοικίες στις λεγόμενες ακριβές περιοχές (Ανατολική και Βόρεια Αττική, νότια προάστια και πάντως αφορά π.χ. κατοικίες με τιμή πωλήσεως άνω των 3.000 ευρώ/τ.μ).
Ο υψηλός ρυθμός αδιάθετων ακινήτων σε συνδυασμό με τον πολύ μικρό βαθμό απορρόφησης δημιουργεί προβλήματα στις μεγάλες εμπορικές τράπεζες όχι μόνο εξαιτίας της χαμηλής προώθησης στεγαστικών δανείων (400 δάνεια τον Σεπτέμβριο όταν ξεπερνούσαν τα 1.500 μηνιαίως δύο χρόνια πριν) αλλά και της σημαντικής έκθεσης που έχουν προς κατασκευαστικές και συναφείς με τον κλάδο της οικοδομής επιχειρήσεις και οι οποίες αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα έλλειψης ρευστότητας και καθίστανται συνεχώς αδύναμες να ικανοποιήσουν εμπρόθεσμα την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους.
Παρά το γεγονός ότι επισήμως υποστηρίζεται ότι δεν υπάρχει δυνατότητα λήψης μέτρων για να τονωθεί το αγοραστικό ενδιαφέρον της κτηματαγοράς εντούτοις υπάρχουν πιέσεις από πολλές πλευρές για τη λήψη μέτρων.
Θεσμικοί παράγοντες υποστηρίζουν ότι είναι δυνατόν, στη φάση αυτή της πραγματικής οικονομίας, να προωθηθεί η κατάργηση αντιμέτρων που επηρεάζουν την οικοδομή, όπως η πολλαπλή και προοδευτική φορολόγηση ακινήτων, πέραν της πρώτης μεταβίβασης, που αγνοούν δεδομένα όπως για παράδειγμα ότι η ενοικίαση σήμερα ακινήτων πολύ δύσκολα δίνει στον ιδιοκτήτη απόδοση μεγαλύτερη του 3%, με τον τελευταίο να φορολογείται για τεκμαρτή απόδοση τουλάχιστον 4%.
Πτώση τιμών -
πάγωμα επενδύσεων
Με βάση τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος, οι τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) κατέγραψαν στο πρώτο τρίμηνο του 2010 μέση μείωση 1,8% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2009, ενώ περαιτέρω αποκλιμάκωση των τιμών καταγράφηκε το δεύτερο τρίμηνο (-5,7%). Hτοι στο πρώτο εξάμηνο του έτους σημείωσαν υποχώρηση 3,75%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Tραπέζης της Ελλάδος, οι επενδύσεις σε κατοικίες κατέγραψαν κατά το πρώτο εξάμηνο του 2010 μείωση με ετήσιο ρυθμό 17,9%. Eτσι, το πρώτο εξάμηνο του 2010 οι επενδύσεις σε κατοικίες αντιστοιχούσαν μόνο στο 3% του ΑΕΠ έναντι 7,7% την περίοδο 2000-2006.
Δεδομένου ότι ο αριθμός των οικοδομικών αδειών, ο οποίος αποτελεί πρόδρομο δείκτη των επενδύσεων σε κατοικίες, υποχωρούσε συνεχώς στη διάρκεια του 2009, εκτιμάται ότι οι επενδύσεις σε κατοικίες δεν θα ανακάμψουν εντός του 2010.
Σε ιστορικό χαμηλό τα υπόλοιπα δανείων
Με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Tραπέζης της Ελλάδος, η ετήσια άνοδος των υπολοίπων στη στεγαστική πίστη υποχώρησε τον περασμένο Αύγουστο στο 1,6%, που αποτελεί ιστορικό χαμηλό στην εποχή του ευρώ.
Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της κάμψης σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια σημειώνεται ότι το 2009 έκλεισε με ρυθμούς 3,7%, το 2008 με 11,5% και το 2007 με 22%. Μέσα στους οκτώ μήνες της εφετινής χρονιάς οι νέες εκταμιεύσεις διαμορφώθηκαν στα 4,61 δισ. ευρώ καταγράφοντας σε ετήσια βάση οριακή μεταβολή, με την πλειονότητά τους να κατευθύνεται είτε σε «πράσινες» ενέργειες είτε σε εξόφληση οφειλών του παρελθόντος.

