«Πειρατές» σαλπάρουν για την Ευρωβουλή

Της Λίνας Γιανναρου

Αν η χώρα μας νομίζει ότι κρύβει στο μανίκι της την «έκπληξη» των επερχόμενων ευρωεκλογών λόγω της εισόδου στο προσκήνιο των Οικολόγων - Πρασίνων, πλανάται οικτρά. Εάν κοιτάξουμε λίγο βόρεια (όχι εκεί, πιο βόρεια, ναι εκεί όπου η όποια άνοδος του κόμματος των Οικολόγων - Πρασίνων είναι old news), θα αντικρίσουμε μια πραγματικά εκλογική έκπληξη. Στη Σουηδία, δεν αποκλείεται τέταρτο κόμμα -και με δύο έδρες στην Ευρωβουλή- να βγουν οι... Πειρατές.

Οχι ότι το Πειρατικό Κόμμα της Σουηδίας περιμένει την 7η Ιουνίου για να «διεμβολίσει» το ευρωπαϊκό κατεστημένο. Το έχει ήδη κάνει. Με το τρίπτυχο «Κάτω το copyright, κάτω οι πατέντες, ζήτω η προστασία της ιδιωτικότητας στο Ιντερνετ», το PiratPartiet, όπως ονομάζεται στα σουηδικά, έχει κατορθώσει να κλέψει τις καρδιές του σημαντικότερου και σφριγηλότερου τμήματος του εκλογικού σώματος, εντός και εκτός Σκανδιναβίας: των νέων. Των νέων - νέων. Εκείνων που δεν ξέρουν τι θα πει δισκάδικο και βιντεοκλάμπ, που δεν έχουν αγοράσει ποτέ λογισμικό ηλεκτρονικών υπολογιστών, που εν τέλει δεν βρίσκουν τίποτα κακό στο να ανταλλάσσουν γρήγορα, εύκολα και δωρεάν τα αρχεία τους. Των «δηλαδή-εσείς-πώς-το-κάνατε-πριν;» νέων.

Μορφή κινήματος

Δεν είναι τυχαίο ότι, μέσα σε μόλις τρία χρόνια ύπαρξής του, το Πειρατικό Κόμμα μετράει πάνω από 40.000 μέλη (εγγράφει πάνω από 3.000 καθημερινά), ενώ η νεολαία του είναι η πολυπληθέστερη στη χώρα: 16.000 παλλόμενα κορμιά της γενιάς του download. Ηδη, ημιαυτόνομα «παραρτήματα» του κόμματος έχουν δημιουργηθεί σε Πολωνία, Αυστρία, Ισπανία, Γερμανία - και έπεται συνέχεια...

Τη δημιουργία του κόμματος πυροδότησε η ψήφιση ενός νόμου στη Σουηδία που ποινικοποιούσε τις ανταλλαγές αρχείων (μουσική, βίντεο, προγράμματα) μέσα από δίκτυα P2P (peer to peer), με στόχο την «προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων των δημιουργών». (Σημειώνεται ότι ένας στους δέκα στη Σουηδία χρησιμοποιεί αυτά τα δίκτυα.) Ηδη, η χώρα ένιωθε υπερήφανη γιατί είχε «γεννήσει» το Pirate Bay, έναν από τους δημοφιλέστερους χώρους ανταλλαγής torrent (έχει καταγράψει και 25 εκατομμύρια επισκέπτες σε μία ημέρα). Ηταν λοιπόν οι «εγκέφαλοι» του συγκεκριμένου ιστοτόπου, μαζί με τα μέλη της μη κυβερνητικής οργάνωσης για τα πνευματικά δικαιώματα PiratByran που αποφάσισαν να «απαντήσουν» στο νόμο στη γλώσσα που καταλαβαίνει: την κοινοβουλευτική. Κάπως έτσι, στις εκλογές του 2006 το νεοσύστατο PiratPartiet των μόλις 3.000 μελών τότε, έλαβε το 0,63% των ψήφων. Αυτά που πρέσβευε ήταν απλά: να αλλάξουν οι νόμοι γύρω από τα πνευματικά δικαιώματα - το copyright να έχει 5ετή και όχι 75ετή διάρκεια για εμπορική χρήση και η μη κερδοσκοπική χρήση του να είναι ελεύθερη από την πρώτη ημέρα της κυκλοφορίας του νέου δίσκου ή της νέας ταινίας. Να καταργηθούν οι πατέντες στα φάρμακα, ώστε οι νέες ανακαλύψεις να μπορούν να χρησιμοποιούνται άμεσα από όλους. Και να υπάρχει μεγαλύτερος σεβασμός στα προσωπικά δεδομένα και την ιδιωτικότητα που, στη μετά την 11η Σεπτεμβρίου εποχή, καθημερινά φαίνεται να λεηλατούνται.

Υψηλή δημοτικότητα

Η απόφαση, τον περασμένο Απρίλιο, του σουηδικού δικαστηρίου να καταδικάσει τους τρεις νεαρούς συνιδρυτές τού Pirate Bay σε ένα χρόνο φυλάκιση και πρόστιμο 2,7 εκατ. ευρώ για παραβίαση του νόμου περί πνευματικών δικαιωμάτων, κυριολεκτικά εκτόξευσε στα ύψη τη δημοτικότητα του Πειρατικού Κόμματος, εξοργίζοντας την εκλογική του βάση. Μεταξύ των μηνυτών του site ήταν ορισμένα από τα πιο ηχηρά ονόματα της βιομηχανίας του θεάματος, όπως η Warner Bros, η Fox Movies, η Sony Music κ. ά. και, όπως αναμενόταν, η δικαστική διαμάχη παρομοιάστηκε με σύγκρουση μεταξύ ισχυρών και καταπιεσμένων. Φυσικά, το Pirate Bay ουδέποτε έκλεισε, η έφεση έχει ήδη ασκηθεί (άλλωστε αποκαλύφθηκε ότι ένας από τους δικαστές ήταν και μέλος ένωσης για την προστασία των συγγραφικών δικαιωμάτων), ενώ τη συσπείρωση του PiratPartiet θα τη ζήλευαν πολλοί. Σε πρόσφατη δημοσκόπηση, το 5% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι θα ψηφίσουν τους Πειρατές, όταν δεν χρειάζονται παρά ένα 4% για να μπουν στην Ευρωβουλή. Οπως γράφτηκε στο Pirate Bay, την ημέρα της ανακοίνωσης της απόφασης του δικαστηρίου, «όπως σε όλες τις καλές ταινίες του Χόλιγουντ, οι ήρωες χάνουν στην αρχή, αλλά κερδίζουν μια επική νίκη στο τέλος».