Ζωή χωρίς τσιγάρο

Εύχομαι ειλικρινά και ολοψύχως τα μέτρα κατά του καπνίσματος να έχουν πλήρη επιτυχία και εμείς οι Νεοέλληνες να γίνουμε επιτέλους άνθρωποι πολιτισμένοι, όπως στις άλλες πολιτισμένες χώρες. Να αλλάξουμε τον τρόπο της ζωής μας. Και γιατί να μην πετύχουν; Πέτυχαν στις ΗΠΑ και σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, ακόμα και στην παιχνιδιάρα Ιταλία, όπου ο πρωθυπουργός της δίνει το παράδειγμα και απ’ ό,τι φαίνεται δεν στερεί τον εαυτό του από καμιά επίγεια απόλαυση, νόμιμη ή παράνομη, πολιτισμένη ή απολίτιστη. Ομως, το σημαντικότερο, δεν καπνίζει!

Επιτρέψτε μου να αμφιβάλλω. Στη Νέα Υόρκη, μου λένε αυτοί που την επισκέφθηκαν τελευταία, οι καπνιστές υπάλληλοι (όχι οι δημόσιοι) κατεβαίνουν από τον εκατοστό τάδε όροφο στο πεζοδρόμιο, νευρικοί και αγχωμένοι, για να καπνίσουν λαίμαργα και βιαστικά ένα-δύο τσιγάρα. Μετά ανεβαίνουν πάλι για να συνεχίσουν τη δουλειά τους μέχρι που πάλι το σύνδρομο της στέρησης θα τους γίνει ή θα τους φανεί αφόρητο. Αλλοι ταξιδιώτες μου είπαν ότι ακριβό εστιατόριο της Βαρκελώνης είναι κατάμεστο όλες τις ώρες της ημέρας και της νύχτας, οι θαμώνες όμως δεν καπνίζουν. Οσοι θέλουν να καπνίσουν βγαίνουν και αυτοί στο πεζοδρόμιο, όπου με κοντές και νευρικές βόλτες ρουφάνε σαν κολασμένοι το τσιγάρο τους.

Στην Ελλάδα, απ’ ό,τι φαίνεται, τα πράγματα είναι πιο ήπια αλλά όχι διαφορετικά. Οι δημόσιοι υπάλληλοι (όχι όλοι φυσικά) δεν έχουν και πολλά πράγματα να κάνουν στα γραφεία τους και πολύ λογικά τα εγκαταλείπουν για να καπνίσουν στον δρόμο, με μια βόλτα στην πλησιέστερη αγορά για να κάνουν και τα ψώνια τους. Από άλλους, πιο πειθαρχημένους, τόπους εργασίας μου μεταφέρουν εικόνες διάλυσης. Οι υπάλληλοι κάνουν βέβαια τη δουλειά τους αλλά το νου τους τον έχουν στο τσιγάρο. Ρίχνουν φευγαλέες ματιές στο ρολόι γιατί προφανώς έταξαν στον εαυτό τους κάποιες προθεσμίες καπνίσματος και αδημονούν πότε θα συμπληρωθούν. Και ο εστιάτορας της γειτονιάς μου μου είπε ότι «θα το κλείσει το ρημάδι», γιατί έχασε τους πελάτες, καπνίζοντες και μη. Γιατί και ο μη καπνιστής δέχεται να υποστεί μιας ώρας παθητικό κάπνισμα, για να δει και να συνομιλήσει με τον φίλο του καπνιστή, ψιλοτρώγοντας και ψιλοπίνοντας.

Δεν υπάρχει ελπίδα; Ασφαλώς υπάρχει. Να βασανιστούν αρκετά οι καπνίζοντες από την αντικαπνική γυμναστική σαν να περνάνε από Καθαρτήριο και να αποφασίσουν να κόψουν το τσιγάρο. Ως τότε, καλά θα κάνουν οι αρμόδιοι να αποφεύγουν τα μεγάλα λόγια (καταλαβαίνω πόσο δύσκολο είναι), όπως για παράδειγμα «είναι μια ευκαιρία να αλλάξουμε τρόπο ζωής και... πολιτισμό». Δεν είναι το τσιγάρο που ορίζει τον τρόπο ζωής μας και τον πολιτισμό μας. Και δεν ξέρω κανέναν τρόπο ζωής και κανέναν πολιτισμό που να άλλαξε με νόμους, διατάγματα και ποινές.