Της Κατερινας Σωκου
Δύο βασίλισσες και πληθώρα πολιτικών, τραπεζιτών, ακαδημαϊκών και επιχειρηματιών θα καταφθάσουν στις 14 Μαΐου, αρκετοί με τα ιδιωτικά τους τζετ, στο αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος». Από εκεί, θα κατευθυνθούν στο ξενοδοχείο του Αστέρα, στη χερσόνησο της Βουλιαγμένης, όπου για τις επόμενες δύο ημέρες θα συμμετάσχουν στην ετήσια σύνοδο της Λέσχης Μπίλντερμπεργκ.
Είναι η δεύτερη φορά –η πρώτη ήταν το 1993– που η Ελλάδα φιλοξενεί την ετήσια συνάντηση του κλειστού κλαμπ, στο οποίο κάθε χρόνο προσκαλούνται περίπου 130 προσωπικότητες από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Επί τρεις ημέρες, οι συμμετέχοντες συνευρίσκονται κοινωνικά, ανταλλάσσουν απόψεις, συχνά αντιπαρατίθενται, πάντα όμως κεκλεισμένων των θυρών, ώστε να διασφαλίζεται ο εμπιστευτικός χαρακτήρας των συζητήσεων. Ενα από τα πλεονεκτήματα των συναντήσεων του κλαμπ είναι ο ανεπίσημος χαρακτήρας του. Λέγεται μάλιστα ότι κατά το κοκτέιλ του καλωσορίσματος, εύκολα μπορεί να τύχει να συνομιλεί κανείς με τη Βασίλισσα Σοφία της Ισπανίας ή τη Βεατρίκη της Ολλανδίας. Οι επόμενες ημέρες είναι αφιερωμένες σε συνεδρίες, που ειδικά εφέτος αναμένεται να επικεντρωθούν στην οικονομική κρίση.
Η Λέσχη πήρε την ονομασία της από το ξενοδοχείο Bilderberg, στο Οοστερμποϊκ της Ολλανδίας, όπου πραγματοποιήθηκε η πρώτη της σύνοδος το 1954, με πρωτοβουλία του πρίγκιπα της χώρας Βερνάρδου και στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ. Μισό αιώνα μετά, οι ετήσιες συναντήσεις της εξακολουθούν να συγκεντρώνουν την πολιτική, οικονομική και ακαδημαϊκή ελίτ των δύο πλευρών του Ατλαντικού. Ο κλειστός χαρακτήρας των όσων διαμείβονται σε αυτές εξάπτει τη φαντασία των επικριτών της σε όλον τον κόσμο, που κατηγορούν το κλαμπ για μυστικοπάθεια και προώθηση του νεοφιλελευθερισμού και της παγκοσμιοποίησης.
Θεωρίες συνωμοσίας
Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, ο «ύποπτος» διεθνής ρόλος της Λέσχης αποτελεί προσφιλές θέμα των αρεσκόμενων στη συνωμοσιολογία. Είναι δε απορίας άξιο πώς καταφέρνει να έχει πολέμιους τόσο στους κόλπους της Αριστεράς (ως εκπρόσωπος του συντηρητικού κατεστημένου) όσο και της Εκκλησίας (ως εκπρόσωπος του... Εωσφόρου), ενώ λειτουργεί ως κόκκινο πανί για τα άκρα του πολιτικού φάσματος, συμπεριλαμβανομένων αναρχοαριστερών και ακροδεξιών. Χαρακτηριστική είναι η πρόσφατη, δημόσια καταγγελία του μητροπολίτη Πειραιώς Σεραφείμ εναντίον «της εγκληματικής Λέσχης του διεθνούς σιωνισμού... και των προσπαθειών της για την επιβολή στυγνής παγκόσμιας δικτατορίας... ενοποιώντας τις θρησκείες στην πανθρησκεία του δυσώνυμου Εωσφόρου». Δηλώσεις, που αξίζει να σημειωθεί ότι προβλήθηκαν και χαιρετίσθηκαν δεόντως σε ιστοσελίδες εθνικιστικού περιεχομένου.
Είναι το Μπίλντερμπεργκ ένα εκλεκτικό κλαμπ; Σίγουρα! Μυστικοπαθές; Επίσης. Οπως υποστηρίζει όμως ο δημοσιογράφος των Financial Times Μάρτιν Γουλφ, ο οποίος έχει λάβει αρκετές φορές μέρος στις συναντήσεις του κλαμπ χωρίς να δημοσιεύσει τίποτε γι’ αυτές, η μυστικότητα τηρείται ως προϋπόθεση για την ελεύθερη ανταλλαγή απόψεων. Διαρροή στον Tύπο έχει γίνει, πάντως, τουλάχιστον μία φορά: Το 1999, όταν στις γιουγκοσλαβικές εφημερίδες δημοσιεύθηκαν ισχυρισμοί ότι οι νατοϊκοί βομβαρδισμοί είχαν αποφασισθεί σε συνάντηση του Μπίλντερμπεργκ, το περιοδικό των αστέγων(!) του Λονδίνου είχε δημοσιεύσει πρακτικά της συνόδου, σύμφωνα με τα οποία πολλοί από τους συμμετέχοντες είχαν εκφράσει έντονες αμφιβολίες για τη νατοϊκή επέμβαση.
Οσο για τη φήμη που συνοδεύει τη Λέσχη ότι «ανεβάζει» τους πολιτικούς της αρεσκείας της στην εξουσία, αρκεί μία παράθεση των Ελλήνων πολιτικών που έχουν συμμετάσχει στις συναντήσεις της για να βγάλει κανείς τα συμπεράσματά του: Προσκεκλημένοι του κλαμπ έχουν υπάρξει τόσο ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής όσο και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Γ. Παπανδρέου. Και οι δύο έχουν προσκληθεί και φέτος, όπως άλλωστε και οι επίσης «γνώριμοι» του κλαμπ Γ. Αλογοσκούφης, Αννα Διαμαντοπούλου και Ντόρα Μπακογιάννη. Στο παρελθόν έχουν επίσης συμμετάσχει οι Στ. Μάνος, Αντ. Σαμαράς και Θ. Πάγκαλος. Εκτός από τους πολιτικούς, στις συναντήσεις αυτές λαμβάνουν μέρος ακαδημαϊκοί, όπως ο προσκεκλημένος για δεύτερη φορά πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ Λ. Τσούκαλης, ενώ ειδικά εφέτος υπάρχουν επίσης αρκετά ονόματα από τον επιχειρηματικό κόσμο: ο πρόεδρος της Coca Cola 3E Γ. Δαυίδ (ο οποίος διαδέχθηκε τον διευθυντή των εταιρειών Πόρτο Καρράς Κ. Καρρά στην εκπροσώπηση του κλαμπ στην Ελλάδα), ο διοικητής της Εθνικής Τράπεζας Τ. Αράπογλου, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΤΕ Π. Βουρλούμης...
Την έμφαση στα θέματα της οικονομίας καταδεικνύει η συμμετοχή του προέδρου της Παγκόσμιας Τράπεζας Ρόμπερτ Ζέλινγκ, και όχι μόνο: Από τις ΗΠΑ αναμένεται να συμμετάσχει ο υπουργός Οικονομίας Τίμοθι Γκάιτνερ και ο επικεφαλής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου Λάρι Σάμερς, ενώ από την Ε.Ε. ο επικεφαλής της ΕΚΤ Ζαν-Κλοντ Τρισέ. Για τα μείζονα γεωπολιτικά ζητήματα αναμένεται να εκφράσουν τις θέσεις τους, μεταξύ άλλων, ο γ.γ. του ΝΑΤΟ Γιαπ ντε Χοπ Σέφερ, ο υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας Καρλ Μπιλντ και ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Αλί Μπαμπατζάν.
Για ένα ακόμη έτος, θα συμμετέχει ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ. Ηταν στους διαδρόμους μιας συνόδου της Λέσχης Μπίλντερμπεργκ, εξάλλου, που ο Γιάννος Κρανιδιώτης τον έπεισε, σε μία άτυπη άσκηση εξωτερικής πολιτικής, για τη σκοπιμότητα της εισόδου της Κύπρου στην Ε.Ε. χωρίς προηγούμενη επίλυση του Κυπριακού, αίροντας τις αντιδράσεις των Αμερικανών. Μία ηχηρή απουσία, πάντως, θα είναι αυτή του παλαιού θαμώνα του κλαμπ και παλαίμαχου της αμερικανικής διπλωματίας, Χένρι Κίσσινγκερ. Φοβούμενος για την ασφάλειά του στη χώρα μας, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών επιμένει να αποφεύγει την Ελλάδα όπως ο... διάβολος το λιβάνι, και έτσι θα χάσει τις φετινές εργασίες, όπως άλλωστε είχε συμβεί και το 1993.