Υποβρύχιος αρχαιολογικός έλεγχος για την εξακρίβωση της ύπαρξης αρχαίων ναυαγίων σε διάφορες θέσεις της Σάμου, πραγματοποιήθηκε από κλιμάκιο της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, που επισκέφθηκε την περασμένη εβδομάδα (20-25/10/2009) το νησί.
Το κλιμάκιο βρέθηκε στη Σάμο προκειμένου να εποπτεύσει τα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη στο λιμένα Πυθαγορείου και κυρίως την μεταφορά των υπολειμμάτων του ναυαγίου «Ταγκαναρόκ», το οποίο βυθίστηκε μετά από το βομβαρδισμό του το 1943 από τους Γερμανούς, πλησίον του νότιου προσήνεμου λιμενοβραχίονα. Με την ευκαιρία αυτή και ύστερα από πληροφορίες κατοίκων της περιοχής έγιναν έρευνες και για άλλα ναυάγια.
Από τις έρευνες εντοπίστηκε στα βορειοανατολικά της Σάμου ένα φορτίο ναυαγίου με κώους αμφορείς του 3ου αι. π.Χ. Το ναυάγιο βρίσκεται σε βάθος από 25 μέχρι 40 μέτρα σε επικλινή πυθμένα και διατηρείται σε αρκετά καλή κατάσταση παρ’ όλο που παρουσιάζει ίχνη μερικής σύλησής του.
Στα ανατολικά της Σάμου εντοπίστηκαν επίσης σε πολύ μικρό βάθος στον βραχώδη πυθμένα συσσωματώματα τμημάτων αμφορέων και κεράμων από φορτίο αρχαίου ναυαγίου, που δεν έχει ταυτοποιηθεί ακόμη χρονολογικά. Ανάλογος έλεγχος πραγματοποιήθηκε και σε δύο σημεία στη νότια Σάμο, όπου εντοπίστηκαν μεμονωμένα όστρακα και τμήματα αμφορέων από τυχαίες απορρίψεις.
Ο υποβρύχιος αρχαιολογικός έλεγχος στην περιοχή του Κοκκαρίου είχε ως αποτέλεσμα τον εντοπισμό κτηριακών καταλοίπων βυζαντινών χρόνων στην περιοχή του Αγ. Νικολάου.
Επίσης, από την εκβάθυνση του λιμένα Πυθαγορείου που βρίσκεται σε εξέλιξη ανελκύστηκαν τμήματα αγγείων διαφόρων χρονολογικών και γεωγραφικών προελεύσεων που δείχνουν τη συνεχή χρήση της λιμενικής θέσης διά μέσου των αιώνων. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν τμήματα μελαμβαφών αγγείων κλασικών χρόνων, στα οποία υπάρχουν εγχάρακτα γράμματα και παραστάσεις υψηλής τέχνης.
Όλες οι παραπάνω πληροφορίες εμπλουτίζουν τις γνώσεις για τη ναυτική δραστηριότητα που ανέπτυξε το νησί αυτό στη διάρκεια της ιστορίας του και καταδεικνύουν την ανάγκη για συστηματικότερη διερεύνηση των βυθών του, όπως επισημαίνει το υπουργείο Πολιτισμού σε σχετική του ανακοίνωση.
Σημειώνεται ότι στο κλιμάκιο ερευνών συμμετείχαν: ο καταδυόμενος αρχαιολόγος της ΕΕΑ Δρ Θεοτ. Θεοδούλου ως επικεφαλής, η καταδυόμενη αρχαιολόγος κ. Αρ. Κορρέ, ο καταδυόμενος τεχνολόγος κ. Θεμ. Τρουπάκης και και υποβρύχιος φωτογράφος κ. Βασ. Μεντόγιαννης. Για την αρωγή τους εκφράζονται από το ΥΠΠΟ θερμές ευχαριστίες στη Ν.Α. Σάμου και ειδικά στους κ.κ. Κωσ. Καλατζή, Αντ. Νεόφυτο, Αντ. Νικολαΐδη, Κυρ. Παπαγεωργίου και Γιώρ. Κατσικογιάννη.