Η Αιγυπτος προσπαθεί να διατηρήσει την άντληση του 87% του Νείλου

Με τις ανησυχίες για τη μείωση των παγκόσμιων αποθεμάτων πόσιμου νερού να ενισχύονται, οι χώρες στη λεκάνη του Νείλου «διψούν» να εξασφαλίσουν ακόμη μεγαλύτερα δικαιώματα στον ποταμό που γεμίζει την έρημο ζωή.

«Η Αίγυπτος είναι το δώρο του Νείλου», έγραφε ο Ηρόδοτος τον 5ο αιώνα π.Χ. Και, πράγματι, το μεγαλύτερο σε μήκος ποτάμι του κόσμου, που διασχίζει τη χώρα, γέννησε τον αρχαίο της πολιτισμό και παραμένει η πρώτη και βασική πηγή ύδρευσης. Τώρα η χώρα υπερασπίζεται τα «ιστορικά» της δικαιώματα και επιμένει στο ότι πρέπει να συνεχίσει να αντλεί περισσότερα κυβικά νερού σε σχέση με άλλες χώρες, από τις οποίες περνά ο ποταμός, και ζητούν αλλαγές στις μεταξύ τους συμφωνίες. «Πρόκειται για θέμα εθνικής ασφάλειας της Αιγύπτου και δεν πρόκειται να υποχωρήσουμε», δηλώνει ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της χώρας, Μόνα Ομάρ. Επίσημη κυβερνητική έκθεση προβλέπει ότι εάν δεν ληφθή επείγουσα δράση, οι ανάγκες ύδρευσης θα ξεπεράσουν κατά πολύ τα αποθέματα το 2017, καθώς ο πληθυσμός της Αιγύπτου αυξάνεται με γοργούς ρυθμούς.

Συμφωνία του 1929 μεταξύ της Αιγύπτου και της Μ. Βρετανίας, που εκπροσωπούσε τις τότε αποικίες της στην ανατολική Αφρική, επέτρεπε στην Αίγυπτο να ασκήσει βέτο σε προτάσεις και έργα στον ποταμό που θα υπονόμευαν τα δικαιώματα ύδρευσής της. Μία άλλη συμφωνία, που υπογράφηκε το 1959, μεταξύ Αιγύπτου και Σουδάν επέτρεπε στην Αίγυπτο να αντλεί 55,5 δισ. κυβικά νερού κάθε χρόνο -που αντιστοιχεί στο 87% της συνολικής ετήσιας ροής του Νείλου. Στο Σουδάν παραχωρήθηκαν το δικαίωμα άντλησης 18,5 δισ. κυβικών νερού ετησίως, το υπόλοιπο 13%.

Τώρα υδάτινα δικαιώματα διεκδικούν και οι άλλες χώρες στη λεκάνη του Νείλου: το Μπουρουντί, το Κονγκό, η Αιθιοπία, η Ερυθραία, η Κένυα, η Ρουάντα, η Τανζανία και η Ουγκάντα. Η Αιθιοπία, για παράδειγμα, από την οποία πηγάζει ο Μπλε Νείλος, που ενισχύει τα υδάτινα αποθέματα του Νείλου, δεν έχει παρά ελάχιστα δικαιώματα χρήσης στον ποταμό.

Σε πρόσφατη συνάντηση στην Αλεξάνδρεια, οι υπουργοί των 8 χωρών, που προωθούν τη συμφωνία συνεργασίας στη λεκάνη του Νείλου δεν κατάφεραν να λύσουν τις διαφορές τους, καθώς η Αίγυπτος δεν μοιάζει καθόλου πρόθυμη να μοιραστεί τον ποταμό. Σε μία κίνηση καλής θέλησης, όμως, η κυβέρνησή της έχει συμφωνήσει σε νέες διαπραγματεύσεις μέσα στους επόμενους έξι μήνες.